فهرست مقاله هاى سال نهم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی


 شماره 31و32
فقه پژوهش (سرمقاله) محمدحسن نجفى/4

فقه نگاه به تصویر,سیدحمید مشکات/13

تصویر/14

یکسانى و نایکسانى در حکم/15

دلیلهاى حکم نگاه به تصویر/18

نگاه به تصویر زن ناشناس/33

به خاطر آوردن در ذهن/35

نقش نگاه در پیوندهاى اجتماعى/36

فرعهاى نگاه به تصویر/41

1. حرمت نگه داشتن زن براى خود/41

2. نگاه از روى لذّت, عمد و ریبه/44

شک در شهوانى بودن نگاه/50

حکم کُشتن چهارپایان به دست اهل کتاب, حسن رهبرى/55

اسلام و پیوستگى ملتها/56

طعام چیست؟/59

طعام مطلق در قرآن/62

طعام در روایات/69

طیبات در قرآن/71

حکم حیوانهاى سر بریده شده در قرآن/72

حکم حیوانهاى کشته شده به دست اهل کتاب در حدیث و سنت/76

گروه نخست/77

گروه دوم/78

گروه سوم/81

گروه چهارم/82

گروه پنجم/82

گروه ششم/83

گروه هفتم/83

راهیابى جهت حلّ ناسازگارى در روایات/84

روایت در مقام عرضه به قرآن/87

اهل کتاب در سیره نبوى(ص)/88

چهارپایان کشته شده به دست اهل کتاب, از دیدگاه علماى شیعه/92

1. ابن عباس/92

2. تابعان/93

3. شیخ صدوق/93

4. ابن ابى عقیل عمانى/93

5. ابن جنید اسکافى/94

6. شیخ مفید/94

7. سید مرتضى علم الهدى/94

8. شیخ طوسى/95

9. شیخ طبرسى/95

10. محقق/96

11. شهید اول/96

12. فاضل مقداد/96

13.شهید ثانى/97

14. محقق اردبیلى/98

15. شیخ بهایى/98

16. سید على طباطبایى/99

17. شیخ محمدحسن نجفى/99

18. علامه طباطبایى/99

19. شهید سید محمدباقر صدر/100

20. امام خمینى/100

21. محمدتقى جعفرى/100

حیوانهاى سربریده شده به دست اهل کتاب از دیدگاه مذاهب چهارگانه اهل سنت/101

مالکیان/101

حنفیان/101

شافعیان/102

حنبلیان/102

نقش احتمالها و اجماع منقول در آراى فقهى شمارى از فقیهان شیعه/103

بسیارى روایات/103

حمل بر تقیه/106

حمل بر اجماع/108

نتیجه/110

رویارویى با آثار تورّم یا تسلیم در برابر آن, بررسى فقهى ـ اقتصادى, احمدعلى یوسفى/123

مبارزه با آثار تورّم/126

بررسى نظریه ها/132

دلیل اول: مثلى بودن پول/132

نقد و بررسى دلیل اول/133

دسته نخست, عنوانهاى شرعى/134

دسته دوم, عنوانهاى عرفى و عقلایى/134

پول, مال مثلى یا قیمى؟/142

مثلى بودن پول بر اساس نگاه تاریخى به آن/142

مثلى بودن پول بر اساس تعریف مالى, مثلى/143

ارزش مبادله یا قدرت خرید در پول/145

ارزش اسمى/145

ارزش حقیقى/145

جبران کاهش ارزش پول, مصداق ربا/146

زیان واردشده, خارج از اراده بدهکار است/160

خلاف عدل و داد/162

دلیلهاى نقلى/163

پیامدهاى فقهى اقتصاد این نظریّه/165

بررسى علمى و فقهى الکل و فراورده هاى آن, حسینعلى آذرآبادان/183

پیشینه تحقیق/184

خمر و حکم آن در منابع اجتهادى/186

معناى خمر/186

خمر و نوشابه هاى الکلى از نگاه علم/188

تاریخچه ساخت و مصرف خمر/189

خمر در قرآن/191

پاکى و ناپاکى خمر/194

اجماع فقیهان پیشین/195

نقد اجماع/196

روایات/198

قرآن مجید/201

دلیلهاى پاکى خمر/204

حلّ ناسازگارى روایات/206

روى گردانى مشهور از روایتهاى دلالت کننده بر پاکى خمر/206

ناسازگارى روایتهاى دلالت کننده بر پاکى خمر, با قرآن کریم/209

جمع عرفى/209.

حکومت مکاتبه على بن مهزیار, بر اخبارى که دلالت بر پاکى خمر دارند/210

حمل روایات دلالت کننده بر پاکى خمر, بر تقیه/214

حمل روایاتى که بر ناپاکى خمر دلالت دارند بر تقیه/215

اصالت الطهارت/216

وجود عالم فوقانى در روایاتى که دلالت بر نجس بودن خمر دارند/216

حمل روایتهایى که دلالت بر نجس بودن خمر دارند, بر نجس و ناپاکى غیرشرعى/219

آب مایگان سکرآور و حکم فقهى آنها/220

پاکى و ناپاکى آب مایه هاى مستى آور/224

دلیلهاى ناپاکى آب مایه هاى مستى آور/225

اجماع/225

نقد/225

روایات/226

نقد/226

دلیلهاى پاکى آب مایه هاى سکرآور/227

روایات/227

فتواها/227

الکل و حکم آن/228

شناخت الکلها/229

1. تاریخچه کشف الکل و معناى آن/229

2. الکل چیست؟/230

3. گونه هاى الکل/230

4. نام گذارى الکلها/230

5. متانول/230

6. اتانول (الکل اتیلیک)/231

ویژگیهاى الکل و کاربرد آن/231

1. فارماکولوژى پایه اتانول/232

2. پیامدهاى مصرف زیاد الکل در درازمدت/233

سیستم عصبى/234

سیستم قلبى عروقى/234

3. فارماکولوژى بالینى اتانل/235

4. مسموم شدگى حاد الکلیک/237

5. فارماکولوژى پایه و بالینى دیگر الکلها/238

6. مسموم شدگى با متانل/238

روشهاى تهیه الکل/239

1. روش سرشتن (تخمیر)/239

2. روش صنعتى/240

3. الکل تقطیرى به عنوان سوخت/241

4. سرم الکل/243

5. الکل صنعتى چیست؟/243

بررسى فقهى الکلها/243

1. بررسى فقهى الکل متانول ـ متیلیک/244

2. بررسى فقهى الکل صنعتى/245

3. بررسى فقهى الکل تخمیرى/245

اول: اطلاق خمر بر الکل تخمیرى/245

نقد دلیل/245

دوم: سکرآور بودن الکل تخمیرى/246

سوم: الکل تخمیرى همان ماده اصلى خمر است/247

چهارم: استصحاب نجاست/247

نقد دلیل/247

دلیلهاى پاکى الکل/248

اول. سکرآور نبودن الکل تخمیرى/248

دوم. انصراف دلیلهاى نجس بودن خمر از الکل/248

سوم. استحاله خمر به الکل/249

بررسى فقهى سرم الکل/250

بررسى فقهى داروهاى الکل دار/250

تنطورهاى دارویى/252

شرابهاى طبى/252

نگاهى به فتواى فقیهان درباره الکل/253

نظرى به مبانى فتواى فقیهان/254

نگرشى تاریخى به اجماع, احمد مبلغى/261

مطالعه تاریخ اجماع, راه گشا و منطقى/261

زدودن احتیاطهاى ناروا از دامان فقه/264

مهم و کلیدى بودن کاردکرد اجماع/265

پیوند رازگین میان اجماع منقول و اجماع محصّل/266

نقش آفرینى اجماع در فقه/267

شناخت دقیق مرزهاى واقعى فقه شیعه و اهل سنت/267

واردشدن واژه اجماع به ادبیات شیعه/268

آغاز نظریه پردازى/277

واردشدن عالمان به عرصه نظریه پردازى/278

اجماع لطفى تضمنى/280

به چالش کشیده شدن نظریه اجماع تضمنى لطفى/285

اجماع دخالت امام(ع) در نقل احادیث/290

گسترده شدن نقل اجماع/298

نقد اجماع/300

جداسازى ثابتها و متغیرها در دین, احمد عابدینى/307

دگرگونى پذیرى احکام در زمان پیامبر(ص) و ائمه(ع)/318

بایستگى تحقیق/321

بایستگى قاعده مندى جداسازى ثابت از متغیر/325

بازدارنده هاى تحقیق/327

گستره بحث/331

شرح واژگان/333

دگرگونیهاى گوناگون/335

بررسى دلیلهاى ثابت انگاران/352

حیله هاى شرعى در حوزه مذهبهاى فقهى, حسین غیب غلامى هرساوى/395

معناى حیله/397

به کار گرفتن حیله در فقه اسلامى/398

قلمرو حیله هاى شرعى/407

حقیقت مذهب حنفى و مالکى/409

مذهب شافعى و حنبلى/411

ادله منع از حیله/414

عمل به حیله هاى شرعى/415

حیله هاى مباح/416

موردهاى حیله شرعى در فقه شیعه/419

برخورد ظاهریه و اهل حدیث با حیل/426

حیله هاى حرام/428

-شماره 33و34
فقه و گونه هاى بهره ورى از تکنولوژى هسته اى (سرمقاله), محمدحسن نجفى 3/

اسلام و سامان دهى جمعیت, حسن رهبرى/9

انفجار جمعیت/11

سیاستهاى جمعیت/12

تاریخچه سیاستهاى جمعیتى در جهان/13

سیاستهاى جمعیتى در ایران/14

علماى اسلامى و سامان دهى جمعیت/15

الف. پیش از انقلاب اسلامى/15

شهید محمدباقر صدر/16

سید موسى صدر/17

سید عبدالکریم هاشمى نژاد/18

شهید مطهرى/19

نورى همدانى/20

على حجتى کرمانى/20

شهید بهشتى/21

احمد بهشتى/22

ب. دیدگاه علماى اسلامى, پس از انقلاب اسلامى/23

1. دهه اول بعد از انقلاب اسلامى/23

جعفر سبحانى/26

عبدالکریم بى آزار شیرازى/27

2. دهه دوم پس از انقلاب اسلامى, تا کنون/28

مکارم شیرازى/29

محمد یزدى/30

سید محسن خرّازى/31

دیدگاه هاى فقیهان اهل سنت/32

محمدسعید رمضان البوطى/32

شیخ محمد امین/33

محمد سید طنطاوى/34

شیخ محمود شلتوت34

خالد محمد خالد/34

بررسى مبانى اختلاف آراء در جلوگیرى از زاد و ولد/35

قرآن و مسأله جمعیت/43

دلیلهاى مخالفان سازمان دهى زاد و ولد/45

پاسخ/46

1. فلسفه ازدواج, بسیارى فرزند نیست/47

2. جلوگیرى از دنیاآمدن فرزند, دست اندازى و داخل شدن در کار خدا…/47

3. بسیارى فرزندان, مایه قدرت و اقتدار/49

4. زمین گنجایش و درخور تغذیه آفریدگان عالم را هرچند که به ارقام نجومى هم برسد, دارد/51

پاسخ/51

پاسخهاى قرآنى/54

1. اصل اندازه دار بودن پدیده ها/54

2. اصل پرهیز از اسراف/56

3. اصل آینده نگرى در مورد فرزندان و دیگر امور زندگى/57

4. اصل نفى عسر و حرج/58

سامان دهى زاد و ولد, از چشم انداز روایات/59

1. ازدواج با زنان زایا/59

2. آسیب پذیرى خانواده هاى پرفرزند/63

3. آینده نگرى و دوراندیشى/66

روشهاى پیشگیرى از باردارى/68

آراى فقیهان در پیشگیرى از باردارى/69

عقیم سازى/69

سقط جنین/71

اسلام و سقط جنین/71

سقط جنین در روایات/75

سقط جنین در فقه اسلامى/79

الف. در فقه اهل سنت/79

1. مذهب شافعى/79

2. مذهب حنفى/79

3. مذهب حنبلى/80

4. مذهب مالکى/80

5. اجماع فقیهان اهل سنت/80

ب. سقط جنین در فقه شیعه/81

روایى, یا ناروایى انداختن جنین/84

نتیجه سخن/88

ولایت فقیه از نگاه فقیهان آغاز عصر اجتهاد, یعقوب على برجى/101

ولایت در عرفان/104

ولایت در کلام/105

ولایت در فقه/105

عصر غیبت/108

دیدگاه فقیهان عصر غیبت درباره حکومتهاى ستم/110

1. یارى به حکومتهاى ستم/111

2. پذیرش ولایت از سوى حاکمان ستم/111

3. پیروى از حکومتهاى ستم/112

4. داد و ستد با حکومتهاى ستم/112

5. استفاده از داراییهاى حکومتهاى ستم/113

دیدگاه فقیهان این دوره درباره ولایت فقیه/117

الف. اختیار و قلمرو کارى فقیهان/118

شیخ مفید/118

1. نمازهاى عبادى ـ سیاسى/121

بررسى/125

نظر شیخ طوسى در اقامه نمازهاى عبادى ـ سیاسى/126

2. ولایت بر انفال, خمس, زکات و…/128

خمس/130

دیدگاه دیگر فقیهان/134

3. ولایت بر قضا, اجراى حدود و تعزیرات و…/135

ولایت عام فقیه از نگاه شیخ مفید/145

دیدگاه دیگر فقیهان/149

داورى فقیهان پسین درباره نظر فقیهان صدر اوّل/152

1. ولایت عامه فقیه امرى ثابت شده و یقینی…/152

2. ولایت عامه فقیه دلیلِ بخشى از فرعهاى فقهى/155

3. ولایت انتصابى فقیهان/156

شیخ مفید/157

دیگر فقیهان این عصر/159

حکم و قضاوت بر اساس قرینه ها, محمدحسن ربانى/167

معناى لغوى و اصطلاحى قرینه/169

مخالف اصل نیاز به قرینه دارد/171

قرینه در قانونهاى حقوقى جدید (وضعى)/173

اسباب قضاوت در فقه اسلامى/174

1. علم قاضى/174

2. اقرار/175

3. بیّنه/175

4. قسامه/175

5. قرعه/176

6. شاهد و قسم/176

7. یمین/176

نظر کار شناس/176

اعتماد بر قرینه ها/178

دلیلهاى دیدگاه نخست/183

1. قاعده درء/183

2. بناء حدود بر تخفیف/190

3. عصمت دماء/191

4. اصل عدم/192

دلیلهاى دیدگاه دوم/197

1. قرآن/198

2. روایات/200

3. احکام امیرالمؤمنین بر اساس قرینه ها/208

4. حکم حاکمان بر اساس قرینه ها/214

5. استقراء/215

فقه شیعه و حقوق حیوانات, على اکبر کلانترى ارسنجانى/247

1. حق حیات/250

2. حق نفقه/257

مراد از حیوان در بحث نفقه/262

3. حق بهداشت/264

4. حق مسکن/265

5. حق عدالت/266

6. حق تولید مثل/268

7. حق آزار ندیدن/269

8. حق احترام/272

9. حق دوستى/274

10. حق میهمانى/276

11. حق سرپرستى/276

12. حق کاربرى درست و خوشایند/277

روشهاى استنباط نظام اقتصادى, احمدعلى یوسفى/287

بیان مفاهیم/288

مبانى فلسفى نظام اقتصادى/292

هدفهاى نظام اقتصادى/292

مفاهیم ارزشى و اخلاقى در نظام اقتصادى اسلام/293

مبانى مکتبى نظام اقتصادى/293

الگوهاى اقتصادى/294

روشهاى استنباط نظام اقتصادى اسلام/294

1. روش امضا/297

نقد و بررسى این دیدگاه/299

2. روش تکوین و ابداع/301

3. روش اکتشاف (حرکت از روبنا و زیربنا)/301

ویژه نگریهایى ناظر به روش شهید صدر/303

4. روش مستقیم و ترکیب/307

احکام پیوندها و الگوهاى رفتارى/310

معیارهاى شرعى پیوندهاى اقتصادى/311

1. پیوند انسان با خداوند متعال/311

2. پیوند انسان با خود

3. پیوند انسان با منابع و جهان طبیعت/313

4. پیوند انسانها با یکدیگر/315

الف. پیوند افراد با یکدیگر در عرصه اقتصاد/315

ب. پیوند افراد با دولت در حوزه اقتصاد/316

الگوهاى اقتصادى/318

بایستگیها و فایده هاى کشف الگوهاى اقتصاد اسلامى/320

روش دستیابى به الگوهاى اقتصاد اسلامى/321

روش آزمون الگوهاى اقتصاد اسلامى/325

معیارهاى جداسازى احکام ثابت از متغیر, احمد عابدینى/328

خلاصه بیان امام خمینى/353

بررسى/355

شرح شبهه/371

بررسى/373

فرجام سخن/387

اختلاف در باب اجتهاد و پژوهشهاى فقهى, حسین عزیزى/ 391

سببها و انگیزه هاى ذاتى/ 393

سببها و انگیزه هاى عرضى/ 394

سببها و انگیزه هاى ذاتى اختلاف/ 394

نظریه عنبرى/ 395

نقد نظریه عنبرى/ 395

سخن شعرانى/ 397

نقد سخن شعرانى/ 401

انگیزه ها و سببهاى برون دینى اختلاف/ 410

1. ناآگاهى صاحب نظران از همه منبعها/ 411

2. گوناگونى دریافتها و فهمها/ 411

3. ظنى بودن بسیارى از دلالتهاى لفظى در کتاب و سنت/ 411

4. برابرى و همتایى دلیلهاى لفظى و ناسازگارى آنها/ 411

5. به کار بستن رأى و نظر در پوشش قیاس/ 413

6. اختلاف در روش دریافت/ 413

7. وجود واژگان همانند و هم معنى در آیات و روایات/ 413

8. تردید در این که آیا این نص و دلیل لفظى خاص, ناسخ است, یا نه/ 413

9. دَوَران امر میان اطلاق و عموم یا تقیید و تخصیص/ 413