فهرست مقاله هاى سال دهم

- شماره 35
احتیاط هاى روا و ناروا; معیارها و ضوابط(1)
/ سید احمد حسینى / 5
خطر افراط و تفریط/6

تعریف احتیاط/9

مطلوبیت احتیاط/9

احتیاط منفى/11

توجیه احتیاط هاى ناپسند/21

1. احتیاط هاى تخیّلى/21

2. احتیاط به عنوان ثانوى/25

3. مصلحت تسهیل/26

درنگى در شرایط احتیاط/30

اقسام شرایط احتیاط/31

الف. شرایط مقوّم ماهیّت/31

ب. شرایط ناپسندى احتیاط/32

ج. شرایط مورد اختلاف

ملاک بازشناسى احتیاط مطلوب از نامطلوب/33

1. اختلال نظام

2. عسر و حرج

3. وسواس

بازتاب شرایط روحى, محیطى و… در نوع استنباط/35

اجتهاد نارسا = احتیاط ناروا/38

حقیقت اجتهاد/39

رسالت مجتهد/39

رمز بزرگ اجتهاد/40

قوه قدسیّه/41

حقیقت قوه قدسیه/43

 رؤیت هلال از نگاهى دیگر
/ احمد عابدینى/51
آیا رؤیت هلال طریقیت دارد یا موضوعیت؟/53

رؤیت هلال در اواسط روز/70

نگاهى به روایات/71

روایات مربوط به رؤیت هلال/87

سایر روایات وحدت اول و آخرت ماه/98

دلیل ها و مؤیداتى دیگر براى وحدت روز اول و آخر ماهها/105

اقوال فقیهان/106

منشأ زیادى از اجماع ها و شهرت ها/114

اقوال و دلیل هاى طرفداران تفاوت شهرها درباره ماههاى قمرى/122

1. قیاس/123

منشأ اشتباه/128

 تنقیح مناط
/ على اکبر کلانترى/136
خرد آدمى و ملاکات احکام/137

مفهوم تنقیح مناط/138

وجه حجت بودن تنقیح مناط/143

قیاس منصوص العله/144

نکات مهمى درباره تنقیح مناط/146

نمونه هاى مخدوش/165

اعتبار/168

معانى واژه اعتبار/168

1. ارزش داشتن/168

2. عبرت گرفتن/168

3. لحاظ/168

4. استدلال/168

اعتبار مردود/170

اعتبار مقبول/172

ولایت مطلقه فقیه; مسأله اى کلامى یا فقهى؟
على کربلایى پازوکى/178
تعریف علم کلام/181

موضوع علم کلام/182

تعریف علم فقه/182

موضوع علم فقه/183

معیار کلامى یا فقهى بودن یک مسأله/184

بُعد کلامى ولایت فقیه/188

راههاى اثبات کلامى بودن ولایت فقیه/190

اشکال بر کلامى بودن ولایت فقیه/193

اشکال اول/193

پاسخ/194

اشکال دوم/196

پاسخ/196

اشکال سوم/196

پاسخ این شبهه/197

ولایت فقیه و حکمت الهى/201

بعد فقهى ولایت فقیه/206

فقهى بودن امامت نزد اهل سنت/207

چند نکته مهم/208

ثمره کلامى یا فقهى بودن ولایت فقیه/210

شبهات در مورد کلامى بودن ولایت فقیه/212

احوال شخصیه در فقه و حقوق/عبدالله شفایى/227

احوال شخصیه/228

1. تعریف احوال شخصیه/228

1ـ1. وضعیت (Etat)

1ـ2. اهلیت (capacity)

2. مصادیق احوال شخصیه/234

3. تاریخچه احوال شخصیه/236

4. جایگاه احوال شخصیه در فقه و حقوق/238

قانون حاکم بر احوال شخصیه/242

1 . احوال شخصیه بیگانگان از نظرگاه حقوق/243

1ـ1. قانون اقامتگاه/243

1ـ2. قانون ملى/245

2. احوال شخصیه بیگانگان از نظرگاه فقه/246

قاعده هاى الزام و التزام/248

حکم قاعده التزام/250

3. قانون حاکم بر احوال شخصیه از دیدگاه حقوق بین الملل خصوصى اسلامى/251

4. رویکرد کشورهاى اسلامى/253

دسته اول/255

دسته دوم/255

دسته سوم/256

- شماره 36
 فقه و جهانى شدن
/ احمد مبلغى/3
1. فزونى یابى سرعت انتقال اطلاعات/3

2. برداشته شدن مرزها/4

3. تعامل گسترده و پیچیده/4

برایند فراهم آمدن عناصر فوق/5

وضعیت فقه نسبت به شرایط جهانى شدن/6

گزینه اوّل; انفعالى برخورد کردن/6

الف) دم فروبستن در برابر تحولات/6

ب) پر کار کردن خود با ایفاى یک نقش سلبى/7

گزینه دوم; فعال برخورد کردن/8

دسته بندى مشکلات فرا روى فقه, در نتیجه جهانى شدن/9

1. در عرصه موضوعات/9

الف) وضعیت بومى شده موضوعات, در فقه/9

یکم) پر شتاب بودن شکل گیرى موضوعات و تحول در آنها/9

دوم) گسترده بودن حجم موضوعات/10

ب) به چالش کشیده شدن مکانیزمهاى شناخت موضوع/11

2. در عرصه نظامهاى فقهى/13

ضرورت رویکرد فقه به همگرایى/16

همگرایى فقه با سایر اجزاى دین/17

همگرایى درونى اجزاى فقه (همگرایى نظرى)/21

همگرایى میان محصولات فقه و خروجى هاى آن (همگرایى عملى)/25

 مصلحت در فقه شیعه و پاسخ به شبهات روشنفکرى
على اکبر کلانترى/29
مثالهاى نادرست/37

دو خطاى فاحش/39

u احتیاط هاى روا و ناروا; ریشه ها و عوامل(2)/ سید احمد حسینى/44

خاستگاه و عوامل/45

1. کج سلیقگى

2. دریافت نادرست از آموزه هاى دینى/45

3. خصلتها و ویژگى هاى جداگانه/49

4. استصلاح/52

راه چاره/54

تنجیس متنجس/55

دیرباورى یا وسواس علمى/58

روش عقلا در حوزه قانون گذارى/59

نبود روح خودباورى و نوآورى/60

بى توجهى به ابعاد اجتماعى فقه/62

1. وقوف در مواقف براساس حکم حاکم اهل سنت/63

چکیده استدلال این نظریه/64

بى توجهى به مقاصد و روح شریعت/67

مرورى بر ماهیت شناسى پول و دیدگاه فقیهان
معروفعلى احمدوند/74
تعریف پول/77

نگاهى به تاریخچه و اقسام پول/80

1. پول کالایى/80

2. پول فلزى/81

3. پول کاغذى, با پشتوانه طلا و نقره (پول نماینده)/83

4. پول اعتبارى/84

الف) پول حکمى/85

ب) پول تحریرى/85

ج) پول الکترونیکى/86

نگاهى به سرنوشت پول در جهان اسلام/87

وظایف پول در اقتصاد/88

1. معیار ارزش/88

2. میانجى در دادوستد/89

3. پول/89

پشتوانه پول/90

1. دیدگاه یا اصل پولى/92

2. اصل یا دیدگاه بانکى/92

احکام فقهى پول/94

1. گستراندن احکام مال درباره پول/94

2. (مال) از نگاه اقتصاددانان/96

3. (مال) از نگاه حقوق دانان/96

4. (مال) از نگاه فقیهان/97

دیدگاه هاى چندگانه درباره مالیت پول/100

اثبات مالیت پول/103

مال قیمى و مثلى/104

پول قیمى یا مثلى/107

جمع بندى دیدگاه ها در مثلى یا قیمى بودن پول/110

جبران کاهش ارزش پول/111

الف. دیدگاه معتقدان به عدم جواز جبران کاهش ارزش پول/112

ب. دیدگاه معتقدان به لزوم جبران کاهش ارزش پول/113

ج. جبران کاهش ارزش پول, از راه مصالحه/114

نگاه تفصیل دهندگان در جبران کاهش ارزش پول/115

3. خرید و فروش پول/116

الف. جواز خرید و فروش پول, در هر صورت/116

ب. خرید و فروش پول با غرض عقلایى/118

عدم جواز خرید و فروش پول/120

خرید و فروش اوراق بهادار/120

4. حکم زکات پول/121

وجوب زکات پولهاى اعتبارى/122

دیدگاه فقهاى اهل سنت/123

حد نصاب زکات پول/124

5. پول و خمس ارزش افزوده اسمى/125

6. پول و مضاربه/127

7. کنز و نگه دارى پول/131

8. پول و قرض ربوى آن/132

9. پول و خسارت دیرکرد در پرداخت/134

10. پول و هزینه فرصت/135

حکم و نقض آن در فقه و قوانین موضوعه/ علیرضا اسماعیل آبادى/148
1. تعریف اصطلاحات/150

معنى لغوى/150

الف) حکم/150

1. قضا

2. علم

3. رجوع/150

4. حکمت/150

5. منع/151

معنى اصطلاحى/151

ب) نقض/153

2. آثار عمومى حکم قضایى/154

ج. قابلیت (قدرت) اجرایى/154

د. لزوم/155

3. موارد نقض حکم/156

الف) دیدگاه اهل سنت/156

ب) دیدگاه شیعه/160

1. ادله حرمت نقض حکم/161

چگونگى دلالت آیات/161

2. بررسى موارد نقض حکم/163

4. سرنوشت حکم در مرحله اجرا و پس از آن/173

الف. جرایم مستوجب قصاص و قطع/173

ب. دعاوى مالى/174

5. نقض حکم در قوانین موضوعه / 176

تعلیق در عقود و ایقاعات/ سید عسکرى حسینى مقدم/187
مفهوم تعلیق/188

الف) مفهوم لغوى تعلیق/188

ب) مفهوم فقهى تعلیق/188

ج) مفهوم اصولى تعلیق/189

مفهوم تنجیز/190

الف) مفهوم لغوى تنجیز/190

ب) مفهوم فقهى تنجیز/191

ج) مفهوم اصولى تنجیز/192

مفهوم حقوقى تعلیق و تنجیز/193

حقیقت و ماهیت تعلیق/193

تحلیل فقهى تعلیق/199

تحلیل اول: به صورت واجب مشروط به شرط متأخر بر وجه کشف/199

تحلیل دوم: به صورت واجب مشروط به شرط مقارن/200

تحلیل سوم: به صورت واجب معلق/201

تحلیل حقوقى تعلیق/202

اعتبار تنجیز در عقود و ایقاعات/203

جاى گاه تعلیق در حقوق/205

سیر تاریخ فقهى شرط تنجیز در عقود و ایقاع/208

امتیازات بحث تنجیز در دوره معاصر/211

اقسام تعلیق/213

تقسیم نخست: تعلیق وصفى, تعلیق شرطى/213

1. تعلیق وصفى/213

2. تعلیق شرطى/213

تقسیم دوم: تعلیق معلوم الحصول و ممکن الحصول حالى و آینده اى/214

تقسیم سوم: تعلیق عام, صورى و معنوى/215

تقسیم چهارم: تعلیق محال و ممکن/215

تقسیم پنجم: تعلیق بر مشیّت/216

تقسیم ششم: تعلیق صریح و ضمنى/216

حکم تعلیق در عقود و ایقاعات/217

1. حکم تعلیق شرطى/217

2. حکم تعلیق وصفى/218

3. تعلیق معلوم الحصول حالى/218

4. معلوم الحصول استقبالى/219

5. تعلیق مشکوک الحصول حالى/220

6. تعلیق مجهول الحصول استقبالى/220

7. تعلیق بر مشیت خداوند/220

8. تعلیق بر مشیت افراد (غیر خدا)/221

تعلیق محال/222

ادله بطلان تعلیق/222

دلیل اول: اجماع/223

بررسى دلیل اجماع و انتقاد بر آن/226

دلیل دوم: تعلیق در عقود و ایقاعات/228

دلیل سوم: عمومات و اطلاقاتى که دلالت بر صحت عقد دارند/228

دلیل چهارم: تعلیق با جزم در حال انشا, ناسازگار است/229

جواز تعلیق و عقود در ایقاعات/231

1. عقود جایز و اذنى/231

2. عقود و ایقاعات معلّق ذاتى/232

3. ظهار/232

4. یمین/233

5. کفالت/233

* موسوعه فقه اسلامى طبق مذهب اهل بیت(ع)/ شیخ خالد غفورى; مترجم سید هادى عظیمى/253

بررسى مطالب کتاب/253

1. تعریف فقه اهل بیت(ع)/253

2. شناساندن موسوعه فقهى بر طبق مذهب اهل بیت(ع)/255

امتیازات این موسوعه/257 (13ویژگى)

- شماره 37 ـ 38
پارادایم هاى فقهى
احمد مبلغى/3
تفاوت پارادایم با نظریه فقهى, قاعده فقهى و ابواب کلى فقهى/4

1. تفاوت قاعده فقهى با نظریه فقهى/4

جایگاه قواعد در نظریه هاى فقهى/6

2. تفاوت ابواب کلى فقهى با نظریه فقهى/6

3. تفاوت نظریه فقهى با پارادایم فقهى/7

کندى تغییر پارادایم/10

امکان فروپاشى پارادایم ها/10

نقش پارادایم شناسى تاریخى, در فهم دیدگاههاى تاریخى/12

مراحل شکل گیرى و تطور پارادایم ها در تاریخ فقه شیعه و سنى/16

1. پارادایم اجتهاد و نفى اجتهاد/16

گفت وگو میان دو پارادایم/17

2. پارادایم انسداد باب اجتهاد/20

3. پارادایم اصولى شیعه/21

4. پارادایم اخبارى گرى/22

5. پارادایم اصول گرایى جدید/22

حق التألیف از دیدگاه فقه تطبیقى
عبدالله شفایى/25
تعریف حقوق معنوى/27

تاریخچه/28

اقسام و مصادیق/31

جایگاه حقوقى آفرینش هاى فکرى/33

ماهیت و مبانى حق التألیف/35

عناصر تشکیل دهنده حق التألیف/36

جنبه مالى حق التألیف/36

ملکیت عینى/44

تملیک منفعت/44

ملکیت انتفاع/44

مالیت حق التألیف/45

عنصر معنوى حق التألیف/46

حق تصمیم گیرى در مورد انتشار اثر/48

حق حرمت اثر/48

حق انتساب اثر/48

نتیجه بحث/50

مبانى نظرى حق التألیف/51

مبانى حق التألیف از دیدگاه حقوق موضوعه/51

حقوق کار/51

مالکیت/51

حق فکرى/52

حقوق طبیعى/52

مبانى حق التألیف از نگاه حقوق اسلامى/52

علم فعلى, نه انفعالى/52

منفعت/55

مشروعیت حق التألیف/58

ناسازگارى حق التألیف/62

حق محض بودن, حق مؤلّف/64

امضاى شرعى نشدن حق التألیف/67

دلایل موافقان/70

قاعده تسلیط/72

چگونگى استناد مخالفان به نبوى/72

چگونگى استناد موافقان به نبوى/72

اصالة الصحه/76

قاعده لاضرر/79

سیره عقلا/81

حکم حکومتى/92

احتیاط هاى روا و ناروا; نمودها و پیامدها(3)
سید احمد حسینى/110
تساهل و احتیاط/116

سیاست تسهیل/117

تساهل و تسامح یا استخفاف به دین/117

احتیاط و نگاه فردگرایان به فقه/121

سخنان فقیهان بزرگ/127

u درنگى در چگونگى پرداخت کفّارات/احمد عابدینى/134

آیات و مطلق بودن (اطعام)/137

بررسى روایات/140

نگاه فقیهان در این باره/147

روایات کفاره افطار عمدى روزه ماه رمضان/158

فتواهاى فقیهان امروز در باب کفاره افطار عمدى/163

کفاره مریضان و پیران/164

قاعده درء
محمد حسن ربانى/177
تعریف (قاعده فقهى)/177

فرق قاعده فقهى و قاعده اصولى/182

توجه به نگارش قواعد فقهى/184

بررسى قاعده درء/190

رجال شناسى و درایت حدیث/192

بررسى مرسلات صدوق/193

شهرت روایى روایت (ادرؤوا الحدود بالشبهات)/195

بناء حدود بر تخفیف/198

غریب اللغة/199

حدّ در اصطلاح/201

فقه الحدیث/202

شمول قاعده درء بر حدود, تعزیرات و قصاص/202

دیدگاه عدم شمول قاعده درء بر تعزیرات و قصاص/207

گستره شمول شبهات در روایت درء/209

شبهه در اصطلاح/210

u نگاهى به ماهیت حقوقى اقاله و احکام آن/ على رضا اسماعیل آبادى/219

اقاله در لغت/221

اصطلاح و کاربرد اقاله/222

مقایسه اقاله و حق فسخ/222

بررسى ماهیت اقاله/223

فایده و آثار حقوقى بحث/226

اقاله; عقد یا فسخ عقد/229

آیا اقاله فسخ است یا عقد/232

قلمرو اقاله/232

اجماع/233

عقود و موارد اقاله ناپذیر/234

ایقاع/235

شرایط صحت اقاله/236

1. قصد و رضاى طرفین/236

2. اهلیت دو طرف/237

3. معلوم و معین بودن موضوع اقاله/237

شرط فزونى و کاستى/238

خاستگاه نزاع/241

u مراحل تاریخى دانش اصول/ احمد مبلغى/250

الف. افزایش اعتقاد و باور به دانش اصول/251

ب. تعیین زمان پیدایش اصول و واضع آن/251

ج. تعیین سطح تأثیرپذیرى شیعه از اهل سنت در اصول و یا بالعکس/251

د. افزایش تیزبینى در محققان براى بررسى مسائل علم/252

شکل گیرى پیش زمینه هاى دانش اصول/253

پیدایش دانش اصول/255

نگاهى به مراحل تکامل فقه شیعه
سید منذر حکیم/274
تاریخ نویسان فقه شیعه/276

ملاک مرحله بندى دوران هاى فقه استدلالى/276

نکته هایى درباره این روش/278

مرحله تأسیس و بنیان گذارى/278

فقیهان این دوره و کتاب هاى فقهى آنان/281

مرحله جهش و شکوفایى/283

فقیهان این دوره و کتاب هاى فقهى آنان/287

مرحله استقلال فقه شیعه/288

محدوده زمانى این دوره/288

ویژگى هاى این مرحله/289

نمودهاى رشد و پویندگى در این عصر/289

مراکز فقهى مهم در این زمانه/293

فهرست نام بزرگان دوران استقلال و آثار فقهى آنان/294

دوران تندروى اخبارى گرى و تعقل گرایى/300

فهرست بزرگان دوران چهارم و آثار فقهى آنان/305

مرحله اعتدال و میانه روى/319

نام فقیهان این دوره و نوشته هاى فقهى آنان/323

مرحله کمال و بالندگى/329

بزرگان این دوره و آثار فقهى آنان/333

ظرفیت متن; ظهورمدارى و پدیده انگارى و ویژگى هاى نظریات فقهى/ حسن خلیفه ترجمه: ع, زهدى/341

ظرفیت متن/342

بعد زمانى/343

از نظریه پردازى تا استدلال هاى کاربردى/344

معرفى کتاب محاولات للتفقه فى الدین: المسافة الشرعیة للتقصیر
عباس نابلسى/ ترجمه و تلخیص: ع. زهدى/359
موضوع کتاب و روش آن/360