تحلیل دیدگاه مشهور فقها در سرایت نجاست آب مضاف و مایعات کثیر ملاقی نجاست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 حوزه علمیه خوزستان

2 حوزه علمیه خواهران

10.22081/jf.2025.70028.2848

چکیده

با پیشرفت علم و تکنولوژی، کاربردهای مایعات کثیر مانند مخازن بزرگ لبنیات مایع، نوشیدنی‌ها عصاره‌های گیاهان، لوازم آرایشی مایع، مواد شوینده و... رو به افزایش است و سرایت نجاست در آنها باعث ضررهای فراوان اقتصادی می‌شود. به همین دلیل پاسخ دادن به این پرسش که آیا سرایت نجاست در آب مضاف و مایعات کثیر، در تمام مایع محقق می‌شود یا خیر، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله با بیان ادله عدم سرایت، یعنی عدم شمول روایات سرایت نسبت به مایعات کثیر، با توجه به جزئی بودن موضوعات و انصراف روایات به سرایت در مایعات قلیل، عدم سرایت نجاست در مایعات کثیر ثابت شده است. سپس با قاعده طهارت و استصحاب آن در مایع کثیر ملاقی با نجاست، طهارت مایع کثیر ملاقی با نجاست نیز نتیجه شده است. پژوهش حاضر که با روش تحلیلی- توصیفی و در فضای کتابخانه مورد بررسی قرار گرفته است، منتج به عدم سرایت نجاست در مایعات کثیر و طهارت آن شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Views of Prominent Jurists on the Transmission of Impurity to Added Water and Large Quantities of Liquids Contacting Impurity

نویسندگان [English]

  • Shayan Masoudipour 1
  • Narges Tabesh 2
  • Mohammad Heidary 1
1 Khuzestan Seminary
2 Sisters seminary
چکیده [English]

With advancements in science and technology, the use of large quantities of liquid—such as industrial containers for liquid dairy products, beverages, plant extracts, liquid cosmetics, detergents, etc.—has significantly increased. The transmission of impurity (najāsa) in such cases can lead to considerable economic losses. Therefore, answering the question of whether impurity spreads throughout added water (māʾ muḍāf) and large volumes of liquid upon contact with najāsa is of significant importance. This article, by presenting arguments for non-transmission, contends that the narrations on impurity transmission do not apply to large volumes of liquid due to the specific and limited nature of their subjects. Moreover, the narrations are primarily concerned with small quantities of liquid. Based on this, the non-transmission of impurity in large quantities of liquid is established. The principle of purity (qaʿidat al-ṭahāra) and its continuity (via istishāb) are also applied to affirm the purity of large volumes of liquid that come into contact with impurity. This study, conducted using a descriptive-analytical method and based on library research, concludes that impurity does not spread throughout large quantities of liquid, and such liquids remain pure.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transmission of impurity
  • large quantities of added water
  • added water (māʾ muḍāf)
  • large volumes of liquid
  • impurity in added water
ابن منظور، محمد بن مکرم‌‌. (بی‌تا‌). لسان العرب (ج9، چاپ اول(. بیروت: دارالفکر.
حر عاملی، محمد بن حسن‌‌. (1409ق‌). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه‌‌ (ج1، 24، چاپ سوم‌). قم: موسسه آل البیت^ لإحیاء التراث.
حلّى، ابن ادریس محمد بن منصور بن احمد. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى (ج1، چاپ دوم). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى‌‌. (1414ق‌). تذکرة الفقهاء (ط - الحدیثة‌). (ج1، چاپ اول(، قم: مؤسسه آل البیت^.
حلّی، محمدبن حسن بن یوسف‌‌. (1387ق‌). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد )ج1، چاپ اول(. قم: موسسه اسماعیلیان.
حلّى، نجم الدین جعفر بن حسن‌‌. (1408ق‌). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام )ج1، چاپ دوم(. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
سبحانی، جعفر. (1440ق‌). کلیات فی علم الرجال )چاپ هشتم(. قم: موسسه امام صادق×.
صدر، سیدمحمدباقر‌‌. (1434ق‌). موسوعة الشهید السیدمحمدباقر الصدر )ج9، چاپ دوم‌). قم: پژوهشگاه علمی تخصصی شهید صدر (دارالصدر).
طباطبایى حکیم، سیدمحسن‌‌. (1416ق‌). مستمسک العروة الوثقى ‌‌(ج1، چاپ اول‌). قم: مؤسسة دار التفسیر.
طباطبایی یزدی، سیدمحمد کاظم‌‌. (1409ق‌). العروۀ الوثقی‌‌ (ج1، چاپ دوم‌). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‌‌. (1407ق‌). تهذیب الاحکام ‌‌(ج1، چاپ چهارم‌). تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‌‌. (1387‌). المبسوط فی فقه الإمامیة (ج1، چاپ سوم‌). تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‌‌. (1420ق‌). فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول‌‌ (چاپ اول‌). قم: مکتبة المحقق الطباطبائی.
طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن‌‌. (1363‌). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار‌‌ (ج4، چاپ چهارم‌). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
فاضل موحدی لنکرانی‌‌، محمد. (1432ق‌). تفصیل الشریعة (الطهارة)‌‌. (ج1، چاپ اول‌). قم: مرکز فقه الأئمة الأطهار^.
قمّى، محمّد بن على بن بابویه‌‌. (1415ق‌). المقنع (للشیخ الصدوق)‌‌. (چاپ اول‌). قم: مؤسسه امام هادى×.
مشکینی، علی‌‌. (1432ق‌). التعلیقة الاستدلالیّة علی تحریر الوسیة (ج1، بی‌چا‌). قم:
دارالحدیث.
مصطفوى، سیدمحمدکاظم‌‌. (1421ق‌). القواعد الفقهیه (مائة قاعدة فقهیة)‌‌. (چاپ چهارم‌). قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مصطفی، ابراهیم؛ زیارت، احمدحسن‌‌. (1989م‌). معجم الوسیط‌‌ (ج2، چاپ اول‌). استانبول: انتشارات دارالدعوة.
مظفر، محمد‌رضا‌‌. (1396) اصول الفقه‌‌ (چاپ هفدهم‌). قم: انتشارات بوستان کتاب.
موسوی خمینی، روح الله‌‌. (1434ق‌). تحریر الوسیلة‌‌ (ج1، 32، چاپ سوم‌). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی&.
موسوی خویی، سید ابوالقاسم‌‌. (1418ق‌). موسوعة الإمام الخوئی ‌‌(ج2، بی‌چا‌). قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
نجاشی، احمدبن علی بن احمد بن عباس‌‌. (1427ق‌). رجال النجاشی (چاپ هشتم). قم: موسسۀ النشر الاسلامی.

پایگاه‌های اطلاع‌رسانی

مکارم شیرازی، ناصر. پایگاه اطلاع رسانی old.makarem.ir
مدرسه فقاهت eshia.ir (دروس خارج آیات عظام مظاهری و جزایری).