عنصر مصلحت، خاستگاه تولید نظریه امنیت اجتماعی، با تأکید بر دیدگاه امام خمینی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده شهید محلاتی

چکیده

امنیت اجتماعی از نیازهای ضروری انسان است و زندگی انسان درمیان اجتماع و وصول به کمال و رشد و موفقیتش و رسیدن به حقوق مختلف در گروی امنیت اجتماعی است که امنیت اجتماعی هم مساوی با کاهش یا فقدان تهدیدها و آسیبهای مختلف اجتماع است. دانش امنیت از عصر ظهور اسلام مورد توجه بوده و فقه امنیت نیز متاثر از عناصری مانند مصلحت جایگاه بی بدیلی در فقه امامیه دارد. پژوهش حاضر با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی و تحلیلی،چگونگی تأثیر عنصر فقهی مصلحت در تولید نظریه امنیت اجتماعی در فقه را بیان و با تأکید بر دیدگاه امام خمینی ضمن اثبات متکفل بودن این عنصرمهم برای تولید نظریه در فقه امنیت،کاربرد انواع مصلحت برای استنباط فقه امنیت را بررسی و به این نتایج دست یافته: دو رویکرد سنتی(دولت محور و قدرت محور) و مدرن(جامعه محور وهویت محور) در امنیت اجتماعی تاثیر مصلحت را در استنباط و تولید نظریه آشکار میکند؛ امنیت علاوه بر جنبه درون فقهی جوانب برون فقهی داشته و امام خمینی در محورهای امنیت مردم، امنیت نظام، امنیت رهبری و اهداف امنیتی حکومت بدان پرداخته است. نظریه بومی امنیت اجتماعی از مباحث فقهی زیر قابل استخراج است: نهاد نظارتی بیرونی و امر به معروف و نهی از منکر، فقه الدعوه، اصل النصیحه لائمه المسلمین و مشورت در سیاست و حکومت، قاعده حفظ نظام، نهاد اطلاعاتی و قاعده تعاون. روش امام خمینی در ارائه نظریه فقه امنیت،فقه جواهری و ارتباط مستقیم بین فقه با مصالح اجتماع و امنیت اجتماعی است .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The element of expediency, the origin of the production of the theory of social security, with emphasis on the view of Imam Khomeini

نویسنده [English]

  • hadi khoshnodi
Assistant Professor of Shahid Mahalati College
چکیده [English]

امنیت اجتماعی از نیازهای ضروری انسان است و زندگی انسان درمیان اجتماع و وصول به کمال و رشد و موفقیتش و رسیدن به حقوق مختلف در گروی امنیت اجتماعی است که امنیت اجتماعی هم مساوی با کاهش یا فقدان تهدیدها و آسیبهای مختلف اجتماع است. دانش امنیت از عصر ظهور اسلام مورد توجه بوده و فقه امنیت نیز متاثر از عناصری مانند مصلحت جایگاه بی بدیلی در فقه امامیه دارد. پژوهش حاضر با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی و تحلیلی،چگونگی تأثیر عنصر فقهی مصلحت در تولید نظریه امنیت اجتماعی در فقه را بیان و با تأکید بر دیدگاه امام خمینی ضمن اثبات متکفل بودن این عنصرمهم برای تولید نظریه در فقه امنیت،کاربرد انواع مصلحت برای استنباط فقه امنیت را بررسی و به این نتایج دست یافته: دو رویکرد سنتی(دولت محور و قدرت محور) و مدرن(جامعه محور وهویت محور) در امنیت اجتماعی تاثیر مصلحت را در استنباط و تولید نظریه آشکار میکند؛ امنیت علاوه بر جنبه درون فقهی جوانب برون فقهی داشته و امام خمینی در محورهای امنیت مردم، امنیت نظام، امنیت رهبری و اهداف امنیتی حکومت بدان پرداخته است. نظریه بومی امنیت اجتماعی از مباحث فقهی زیر قابل استخراج است: نهاد نظارتی بیرونی و امر به معروف و نهی از منکر، فقه الدعوه، اصل النصیحه لائمه المسلمین و مشورت در سیاست و حکومت، قاعده حفظ نظام، نهاد اطلاعاتی و قاعده تعاون. روش امام خمینی در ارائه نظریه فقه امنیت،فقه جواهری و ارتباط مستقیم بین فقه با مصالح اجتماع و امنیت اجتماعی است .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jurisprudential rule
  • security jurisprudence
  • expediency element
  • security theory
  • individual and social security
  • Imam Khomeini

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1404
  • تاریخ دریافت: 12 شهریور 1403
  • تاریخ بازنگری: 26 دی 1403
  • تاریخ پذیرش: 25 فروردین 1404