شئون معصوم در استنباط حکم شرعی نقش بسزایی دارد. یکی از انواع تأثیرگذاری شئون معصوم در استنباط، تأثیر شئون معصوم در دستیابی به موضوع حکم شرعی است. روش در این پژوهش، استقرایی است. با استقرای شئون و نوع تأثیرگذاری آنها بر موضوع، نقش شئون در تعیین موضوع مشخص می‌شود. این مقاله درصدد تبیین انواع اثرگذاری شئون معصوم بر شناخت موضوع است. معصوم شأن‌های متعددی دارد. از میان شئون گوناگون معصوم، برخی از شئون در تعیین موضوع حکم شرعی نقش بیشتری دارند. مهم‌ترین و کلی‌ترین نقش‌ها عبارت‌اند از: نقش شئون معصوم در شناخت اصل موضوع، تغییر و تبدل موضوع، توسعه و تعمیم موضوع، شناخت مصداق‌های جدید. شئون مؤثر در تعیین موضوع به‌ترتیب عبارت‌اند از: شأن تطبیق، شأن تفریع و شأن تفسیر. شأن تفسیر بیشتر در شناسایی اصل موضوع مؤثر است. شأن تفریع بیشتر در شناسایی توسعه و تعمیم موضوع نقش دارد و از طریق علت‌یابی، موضوع موسَّع را مشخص می‌نماید. شأن تطبیق بیشترین نقش را در تعیین موضوع دارد. نصی که از شأن تطبیق صادر شده باشد بیانگر مصداق‌های انحصاری نیست؛ پس موضوع، مصداق یا مصداق‌های مذکور در نص نیست و حتی ممکن است مصداق‌های موضوع تغییر یافته یا مصداق‌های جدیدی پیدا کند.
The Role of the Infallible in Determining the Subjects of Rulings
نویسندگان [English]
Seyyed Mohammad'razi Asef'agah
Doctor of Professional Studies at Islamic Sciences and Culture Academy
چکیده [English]
The tasks of the infallible have an important impact on the inference of the religious rulings. For example, the infallible's tasks have an impact on achieving the subject of a religious ruling. This research by going through each specific task and its function portray the role of the infallible's tasks in specifying the subjects. This article explains the types of effects the infallible's tasks put on the recognition of the subjects. Infallibles have diverse tasks. Some of them have a greater role in the specification of the subjects. The most important and general roles are: recognition of the subject itself; changing and transformation of the subject; development, and generalization of the subject; and identification of new examples. The tasks which affect the specification of the subject are: the task of adaptation, the task of deduction, and the task of interpretation. The task of interpretation is of more important in identifying the subject matter. The task of deduction is more important in identifying the development and generalization of the subject. The task of deduction specifies the extended subject through seeking the ratio legis. The task of adaption has the most roles in identifying the subject. The text pronounced from the task of adaptation does not represent a monopoly of examples. Thus the subject is not the example mentioned in the text. It may even be possible that a subject changes or finds new examples.
کلیدواژه‌ها [English]
Tasks of Infallibles, Identification of the Subject, Inference, Ijtihad, Philosophy of Fiqh
مراجع
* قرآن کریم.
1. آصف‌آگاه، سیدمحمدرضی (1394)، شئون معصوم و نقش آن در استنباط، رسالۀ علمی سطح چهار، حوزۀ علمیۀ قم.
ابتدای صفحه