بررسى فقهى مفهوم و مصادیق صوت لهوى در تلاوت قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوى علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسى مشهد.

2 استادیار و عضو هیأت علمى دانشگاه اصفهان

چکیده

تبیین صحیح مفهوم صوت لهوى و تحدید موضوع و حکم شرعى آن، رابطه وثیقى با مبحث غنا دارد. در نوشتار حاضر، صوت ملازم و ممهد معاصى به عنوان موضوع حرمت شرعى در صوت لهوى، معرفى شده است. تحقق اصوات لهوى در برخى معانى مطرح، مثل الحان برآمده از آلات موسیقى، آواهاى طرب‏انگیز و آواز ملازم با معاصى، به دلایل متعدد، در تلاوت قرآن کریم چندان متصور نیست. از سوى دیگر، به نظر مى‏رسد صوت لهوى به مفهوم »الحان متناسب با مجالس لهوى« منحصراً در تلاوت قرآن، متصف به عنوان حرمت باشد. به باور نگارنده، این نوع اصوات لهوى، آسیب‏زاترین نوع آواها در تلاوت حرفه‏اى قرآن کریم هستند. فقهاى اهل سنت، صوت لهوى را موضوع حرمت شرعى قرار نداده و تنها از عنوان غناء استفاده کرده‏اند. این مسأله مى‏تواند تأثیر بسزایى در نحوه تعامل قاریان شیعه‏مذهب با شیوه‏هاى معمول قاریان سنى‏مذهب در ایجاد سبک‏ها و نغمات قرآنى، داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

بررسى فقهى مفهوم و مصادیق صوت لهوى در تلاوت قرآن کریم

قرآن کریم
1. امام خمینى )ره(، سیدروح‏اللّه موسوى (1381 ش(، المکاسب المحرمة، دفتر نشر آثار امام خمینى )ره(، قم.
2. انصارى، مرتضى (1392ش(، المکاسب، ترجمه محى الدین فاضل هرندى، بوستان کتاب، چاپ هفتم، قم.
3. تویسرکانى، میرزا عبد الغفار (1376ش(، رسالة فى الغناء، بر اساس نسخه مطبوع در کتاب غناء و موسیقى )دو جلدى(، رضا مختارى، محسن صادقى، مرکز تحقیق مدرسه ولى عصر )عج(، نشر مرصاد، قم، چاپ اول.
4. حسینى مرعشى، سید محمد (1376ش(، خیر الکلام فى الغناء الحرام، بر اساس نسخه مطبوع در کتاب غناء، موسیقى )دو جلدى (، رضا مختارى، محسن صادقى، مرکز تحقیق مدرسه ولى عصر )عج(، نشر مرصاد، قم، چاپ اول.
5. خواجوئى، ملا اسماعیل (1376ش(، رسالة فى الغناء، بر اساس نسخه مطبوع در کتاب غناء و موسیقى )دو جلدى(، رضا مختارى، محسن صادقى، مرکز تحقیق مدرسه ولى عصر )عج(، نشر مرصاد، قم، چاپ اول.
6. خوئى، ابوالقاسم )بى‏تا( مصباح الفقاهة، موسسه احیاء آثار الامام الخوئى، قم
7. جزیرى، عبد الرحمن )بى‏تا(، الفقه على المذاهب الاربعة، دار احیاء التراث العربى، بیروت.
8. زحیلى، وهبه )بى‏تا(، الفقه الاسلامى و ادلته، دارالفکر، بیروت.
9. شریف کاشانى، مولى حبیب الله (1376ش(، ذریعة الاستغناء، بر اساس نسخه مطبوع در کتاب غناء و موسیقى )دو جلدى(، رضا مختارى، محسن صادقى، مرکز تحقیق مدرسه ولى عصر )عج(، نشر مرصاد، قم، چاپ اول.
10. طبرسى، فضل بن حسن (1395 ق(، مجمع البیان، المکتبة الاسلامیة، طهران، الطبعة الخامسة.
11. فیض کاشانى، مولى محسن (1401ق(، مفاتیح الشرائع، مجمع الذخائر الاسلامیه، قم، الطبعه الاولى.
12. کلینى، محمد بن یعقوب (1369 ش(، أصول الکافى، ترجمه مصطفوى، کتاب فروشى علمیه اسلامیه، تهران، چاپ اول.
13. مجلسى اول، محمد تقى (1406 ق(، روضة المتقین فى شرح من لا یحضره الفقیه، موسسه فرهنگى کوشانبور، قم.
14. مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى (1404 ق(، مرآة العقول فى شرح أخبار آل الرسول، دار الکتب الاسلامیه، تهران.
15. محمدى، على (1375ش(، شرح مکاسب، جلد دوم، انتشارات دارالفکر، قم، چاپ اول.
16. مکارم شیرازى، ناصر (1380ش(، بحوث فقهیة هامه، مدرسه الامام على بن ابى طالب )ع(، قم.
17. نجفى اصفهانى، محمد رضا (1376ش(، الروضة الغناء، بر اساس نسخه مطبوع در کتاب غناء، موسیقى )دو جلدى( رضا مختارى، محسن صادقى، مرکز تحقیق مدرسه ولى عصر )عج(، نشر مرصاد، قم، چاپ اول.
18. نورى همدانى، حسین (1389 ش(، احکام جوانان، انتشارات قدس، قم.