فهرست مقاله هاى سال سیزدهم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی



 شماره 47
زوایاى پیدا و پنهان شبیه سازى در گفت وگو با اندیشوران حوزه / 3
اشاره/3
آقاى سید حسن اسلامى/4
آقاى محمد سند/ 5
آقاى محمدجواد فاضل لنگرانى/6
آقاى احمدمبلغى/8
آقاى محمدحسن نجفى/54

 تقسیم جنینى و شبیه سازى/81
 حسن جواهرى; ترجمه مجید مرادى
1. تقسیم جنینى/ 82
فواید و کاربردها/ 82
اشکالات بر تقسیم جنینى/ 84
پاسخ شرعى به اشکال ها/ 85
پدر و مادر چه کسانى هستند/90
2. شبیه سازى/ 90
دو نکته در خور توجه/ 92
3. تقسیم جنینى از شبیه سازى/ 93
احکام وضعى شبیه سازى ها/ 95

 شبیه سازى انسانى و چالش هاى دینى ـ فقهى/ 109
 سیدحسین همایون مصباح
چالش هاى دینى ـ فقهى/ 115

 چالش هاى اجتماعى و علمى شبیه سازى/ 153
 سید حسن اسلامى
الف) دلایل اجتماعى/ 154
ییک. پایان یافتن نقش مردان درجامعه/ 155
دو. به هم خوردن توازن جنینى/ 158
سه. افزایش بى حساب جمعیت/ 161
چهار. رواج بردگى انسانى/ 164
پنج. بى هویتى اشخاص شبیه سازى شده/ 168
شش. نابودى فردیت و تمایز/ 177
هفت. ایجاد سوپرمن ها و از بین بردن افراد ضعیف/ 190
هشت. ایجاد افرادى هیلتر مانند/ 197
نه. افزایش عمر, بیکارى و شورش/ 205
ده. دشوارى هاى خاص شخص شبیه سازى شده/ 206
ب) دلایل علمى/ 212
یک. پیرى زودرس در شبیه سازى انسان/ 221
دو. ناایمنى شبیه سازى انسانیژ 221
سه. کاهش تنوع بیولوژیک در شبیه سازى انسان/ 226

 گزارشى از نشست شبیه سازى با حضور مرحوم دکتر کاظمى(ره)/ 232
محتواى ژنتیکى پستانداران/ 234
چیستى سلول هاى بنیادى/ 235
خاستگاه سلول هاى بنیادى/ 236
چیستى و تاریخچه کلونین/ 237
فراین همانندسازى/ 239
فایده کلونیک/ 240
کلونینگ درمانى (thevapevtic cloning)/ 241
کلونینگ در ایران/ 242
پرسش و پاسخ ها/ 243

 

- شماره 48
 فقه هجرت/ 3
 احمد مبلغى
محور نخست: قاعده (وجوب هجرت), دلیل و محتواى آن/ 4
1. دلیل قاعده/ 4
2. مدلول قاعده/ 6
عنصر نخست: قدرت بر هجرت/ 7
عنصر دوم: شهرى که هجرت از آن انجام مى گیرد, از بلاد شرک باشد/7
عنصر سوم: هجرت به سوى سر زمین اسلام انجام گیرد/8
عنصر چهارم: مقدور نبودن اظهار دین/ 8
محور دوم: قاعده (حرمت تعرّب بعد از هجرت), دلیل و مدلول آن/ 10
1 . دلیل قاعده/10
2 . مدلول قاعده/ 11
سؤال نخست: معناى تعرّب چیست؟/11
سؤال دوم: مقصود از کلمه پس از تعرّب یعنى کلمه هجرت چیست؟/ 13
مرورى بر نتایج بحث/ 17

 بازکاوى دلیل اجماع/19
 سیداحمد حسینى خراسانى
اجماع در لغت/ 21
الف) عزم/ 21
ب) اتفاق/22
اجماع در اصطلاح/24
1. اجماع در اصطلاح عام/24
2. اصطلاح و عرف خاص/24
پیدایش اجماع/ 28
طرح اندیشه اجماع و ارتباط آن با مسئله خلافت/ 29
مشروعیت بخشیدن به خلافت ابوبکر با استناد به اجماع/ 31
دلایل حجیت اجماع/ 34
الف) استدلال به آیات/ 34
ب) استدلال به روایات/ 37
شواهد و مؤیداتى بر تواتر اجمالى (معنوى)/ 42
بررسى متن حدیث/ 46
بررسى دلالت حدیث/ 47
بررسى معناى عموم و اقسام آن/ 50
استدلال عقلى/ 54

 ارزش عمر انسان از نگاه فقه/ 58
 احمد عابدینى
مقدمه/ 58
ضرورت تأسیس اصل, قاعده (حرمت مال المسلم کحرمة دمه)/ 68
دلایل ضمان زمان وعمر افراد/ 78
دلیل اول: مالکیت انسان بر همه توانایى هاى خود/ 78
دلیل دوم: قاعده عدالت/ 79
دلیل سوم: مثلیّت در عقوبت و جزا/ 81
دلیل چهارم: اولویت قطعى/ 84
دلیل پنجم: قاعده لاضرر/ 86
دلیل ششم: اقتضاى نظم اجتماعى/ 87
تقویت یا استیفا/87
خلاصه کلام/ 89
 نفقه زن باردار در عدّه وفات (پژوهشى در ماده 1110 قانون مدنى)/ 90
 مسعود امامى
مقدمه/ 90
گفتار اول: پیشینه موضوع در فقه و حقوق مدنى/ 92
الف) فقه امامیه/92
1. نفقه زن غیر باردار در عده وفات/ 101
2. فقه زن باردار در عده وفات/101
3. سکونت زن در عده وفات/ 95
ب) فقه عامه/ 100
1. نفقه زن غیرباردار در عده وفات/101
2. نفقه زن باردار در عده وفات/ 101
اول: فقه حنفى/ 102
دوم: فقه حنبلى/ 102
سوم: فقه شافعى و مالکى/ 103
چهارم: آراى صحابه و تابعان/ 103
3. حق سکونت زن درعده وفات/ 105
اول: فقه حنفى و حنبلى/ 105
دوم: فقه شافعى/ 105
سوم فقه مالکى/ 106
4. تکلیف به سکونت در عده وفات/ 107
ج) حقوق موضوعه/ 109
1. حقوق مدنى ایران/ 109
2. حقوق مدنى کشورهاى اسلامى/ 110
گفتار دوم: ادله فقهى
مقدمه: تأسیس اصل/ 112
الف) قرآن کریم/ 115
ب) سنت/ 117
قراینى بر وثاقت محمد بن فضیل/124
جمع میان روایات/ 134
ج) اجماع/ 141
د) عقل/ 142
1. تحقق ملکیت قبل از زنده متولد شدن/146
2. تحقق ملکیت بعد از زنده متولد شدن/ 147
3 . تحقق ملکیت متزلزل/ 148
4 . زنده متولد شدن شرط متأخر حصول ملکیت/ 148
گفتار سوم: احکام/ 158

 شهید مطهرى و جایگاه عقل در فقاهت/ 162
 حسن رهبرى
سیرعقل گرایى در فقه شیعه/ 162
دفاع از حجیت عقل در آثار شهید مطهرى/ 173
مطهرى و قلمرو عقل/ 178
عقل گرایى و عصرگراى در فقه/ 182
ویژگى هاى عقل ستیزان/ 188

 معرفى کتاب مرور زمان/ 192
 احمد دیلمى

 معرفى کتاب پیوند اعضا از بیماران فوت شده و مرگ مغزى/ 211
 اسماعیل آقا بابایى
الف) معیارهاى تحقق مرگ/ 212
ب) شرایط قانونى جواز برداشت اعضا از فوت شدگان/ 215
ج) مسئولیت پزشکان درپرداخت دیه/ 217
د) خلأهاى قانونى پیوند اعضا/ 217
1. برداشت و پیوند اعضاء و موارد عسر و حرج/ 218
2. خرید و فروش اعضا/ 218
3. شرایط و حقوق دهنده عضو/ 219
4. شرایط و حقوق گیرنده عضو/ 219
5. گردش کار پیوند اعضا, همکارى نهادهاى درمانى و ضمانت اجراى تخلفات از مقررات/ 220

 معرفى کتاب موسوعة احکام الأطفال و أدلّتها/ 221
 قدرت الله انصارى
الف) اهمیت این تحقیق/ 221
ب) امتیازات و ویژگى ها/ 224
ج) کلیات مباحث مطرح شده در جلد اول/ 227
کلیات مباحث مطرح شده در جلد دوم/ 228
کلیات مباحث مطرح شده در جلد سوم/228
کلیات مباحث مطرح شده در جلد چهارم/229
کلیات مباحث مطرح شده در جلد پنجم/ 230
کلیات مباحث مطرح شده در جلد ششم/230
کلیات مباحث مطرح شده در جلد هفتم و هشتم/231

 

 شماره 49
 تسامح در تسامح/3
 محمد حسن نجفى

 بررسى تسامح در ادله سنن/7
 احمد عابدینى
بررسى تعداد روایات/8
ارزشیابى کتاب هاى حدیثى گذشته/ 12
دیدگاه چندتن از عالمان حدیث شناس/16
اول: دیدگاه علامه مجلسى/ 16
دوم: دیدگاه مرحوم شیخ انصارى/ 17
سوم: دیدگاه مرحوم آیت الله خویى/ 18
دلالت اخبار (من بلغ)/ 19
استعمال واژه (من بلغ) در روایات/ 26
مفهوم عبارت (شىء من الثواب و شىء من الخیر)/32
توضیح بر طبق نظر مشهور/ 32
توضیح ادامه روایات ( من بلغ)/ 35
دلالت اخبار (من بلغ) از دیدگاه دو تن از علما /36
1. دلالت اخبار از دیدگاه مرحوم مجلسى/ 36
بررسى پاسخ هاى علامه مجلسى/ 38
2 . دلالت اخبار از دیدگاه مرحوم آیت الله خویى/ 40

 زمان دمیدن روح در جنین/ 44
 مسعود امامى
بخش اول: ولوج روح موضوع احکام شرعى/ 47
بخش دوم: ولوج روح در قرآن کریم/ 53
بخش سوم: ولوج روح در روایات/ 57
بخش چهارم: ولوج رو ح در فقه/ 73
بخش پنجم: ولوج روح در پزشکى/ 79
نتیجه گیرى/ 84

 رابطه فقه و علم کلام/ 87
 محمد تقى باقرزاده مشکى باف
(امامت) و پیدایش نحله هاى فکرى /92
علل اختلاف اهل سنت و امامیه در اجماع/ 93
مبحث اول: دیدگاه هاى متفات کلامى/ 93
مباحث امام شناسى فقهاى امامیه در بحث اجماع/ 101
مبحث دوم: جایگاه امامان شیعه در تبلیغ/ 124
ییک. روایاتى که به واسطه بودن امامان معصوم در تبلیغ احکام دلالت دارند/ 124
دو. برداشت اخبارى ها از این روایات و انکار حجیت عقل/ 125
سه. برداشت اصولیان از این روایات و اثبات حجیت عقل/ 130
مبحث سوم: جایگاه امامان شیعه در فهم و تفسیر قرآن/ 135
ریشه یابى اختلاف اخبارى و اصولى/ 142
الف) روایاتى که به جایگاه ائمه(ع) در فهم و تفسیر قرآن اشاره دارند/142
ب) روایاتى که فهم و تفسیر قرآن را بیرون از قلمرو شناخت عقل مردم مى دانند/ 144
ج) برداشت اخباریان و اصولیان از این روایات/ 145
برداشت اخباریان/ 145
برداشت اصولیان/ 146

 کپى رایت و حقوق مرتبط از برن تاتریپس/ 163
 احمد دیلمى
1. پیشینه تاریخى حق مؤلف/ 166
الف) وضع مقررات ملى/ 166
ب) اسناد بین المللى/ 167
2. مفاهیم و تعاریف/ 170
حق مؤلف (کپى رایت)/170
حقوق مادى (اقتصادى)/ 171
حق معنوى (اخلاقى)/ 171
حقوق مرتبط (مجاور ـ تبعى)/ 172
مراحل بحث/ 172
ییک. کپى رایت درtrips/ 172
موجبات پیدایش trips/ 173
اهداف trips / 174
ویژگى trips/ 174
1 . جامعیت/ 174
2. تعیین حداقل استانداردهاى لازم براى حمایت از حقوق مالکیت فکرى/ 175
3. تأکید بر جنبه هاى اجرایى حقوق مالکیت فکرى/ 175
4 . تعیین ساز و کارهاى لازم براى حل اختلاف بین اعضا در مورد این حقوق/ 176
tripsو کنوانسیون هاى دیگر/ 176
اصول حاکم بر trips/ 178
1. اصل رفتار ملى/ 179
2. اصل دولت کاملة الوداد/181
مقررات کلى کپى رایت در trips/181
حمایت از برنامه هاى رایانه اى در trips/ 183
حمایت از بانک هاى اطلاعاتى در trips/ 183
حقوق اجاره اى در trips/ 184
مدت حمایت از کپى رایت در trips/ 185
محدودیت ها و استتثنائات حمایت از کپى رایت در trips/ 187
حقوق مرتبط با کپى رایت در trips/ 188
1. حقوق اجراکنندگان/ 188
2 . حقوق تولیدکنندگان آثار صوتى/ 189
3. حقوق سازمان هاى پخش/ 189
اجراى کپى رایت در trips/ 190
1. تعهدات کلى/ 191
2. رویه ها و وسایل جبران خسات حقوقى و ادارى/ 192
3 . اقدامات موقتى (تأمینى)/193
4 . الزامات خاص مربوط به اقدام در مرزها/ 193
5. آیین هاى دادرسى کیفرى/ 193
دو. کپى رایت در حقوق ایران/ 194
1. آثار مورد حمایت/ 194
2 . اشخاص قابل حمایت/ 194
3 . حقوق اعطائى/ 195
4. مدت حمایت/ 195
5. اجراى کپى رایت/ 195
اصول حاکم بر حقوق کپى رایت/ 196
سه. جنبه هاى فقهى کپى رایت/ 197

 گزارش نشست علمى: (بررسى نظام مالکیت فکرى بر اساس مبانى نظرى)/ 198
 سید محمود کریمى
دکتر حکمت نیا, نظریه پرداز/ 199
پیشینه مالکیت فکرى/ 199
تقسیم کشورها در حوزه مالکیت فکرى/ 200
فایده شناخت مبانى/ 201
تأثیر مبانى در به وجود آمدن نظام فکرى/ 202
تأثیر مبانى در تغییر نظام امتیاز به نظام مالکیت/ 202
حقوق مترتب بر پدیده فکرى/ 203
مالکیت فکرى و فقه/ 204
حسن آقا نظرى, ناقد/ 205
رابطه انسان با طبیعت/ 205
دکتر حکمت نیا, پاسخ به نقد/ 207
دکتر قربان نیا, ناقد/ 208
عدم تبیین مبناى مورد قبول/ 209
دکتر حکمت نیا, پاسخ به نقد/ 210
دکتر قربان نیا, سخن پایانى/ 211
 نگاهى به کتاب فقه و زمان آیت الله محمد ابراهیم خباتى/312
 ابوالقاسم آرزومندى
اجتهاد مطلوب/ 213
اجتهاد از دیدگاه امامیه/ 214
1. اجتهاد نظرى/ 214
2 . اجتهاد عملى/ 214
3 . اجتهاد اصولى/ 214
4 . اجتهاد فقهى/ 215
5. اجتهاد تفریعى و تطبیقى/ 215
بررسى شیوه اصولى احتیاطى در مقام بیان حکم/ 216
بلوغ امرى طبیعى است, نه تعبدى/ 218
موقعیت زنان از نگاه مبانى اجتهادى/ 219
حجاب از نگاه مبانى فقهى/ 220
ارتداد از دیدگاه مذاهب اسلامى/ 220
حکم ذبایح اهل کتاب از نگاه فقه اجتهادى/ 221
تئورى طهارت ذاتى مطلق انسان (کافر, کتابى, مشرک و …)/ 222
موسیقى غنایى/ 223

- شماره 50
 بررسى فقهى فعالیت هاى مرتبط با شرکت هاى هرمى/ 3
 آیت الله محمد مؤمن; مترجم: سعید مرادى

 نقد فقهى; بایدها و نبایدها/ 14
 احمد مبلغى
تعریف و تبیین نقدفقهى/ 14
اقسام نقد/ 15
اشکالات نقد ارتکازى/ 15
تاریخ تحول فقه/ 16
گونه هاى نقد/ 17
الف) نقد بنایى و نقد مبنایى/ 17
ب) نقد تاریخى/ 17
ج) نقد فلسفى فقه یا نقد فقهى ـ فلسفى/ 18
د) نقد ثبوتى و اثباتى/ 19
معیارهاى نقد/ 19
ادبیات نقد/ 20
اخلاق نقد/ 20

 قضاوت مقلد/ 20
 گروه فقه/ دفتر تبلیغات خراسان
قضا درلغت و اصطلاح/ 24
مفهوم لغوى و اصطلاحى اجتهاد/ 25
اقوال فقهاى امامیه/ 27
ادله قائلان به اعتبار اجتهاد و نقد و بررسى آنها/ 29
ادله جواز قضاوت مقلد و نقد و بررسى آنها/ 44
قضاوت متجزى/ 53
منصوب شدن مقلد براى قضاوت از سوى مجتهد/ 57
قضاوت مقلد در صورت اضطرار/ 59
قاضى تحکیم/ 61
قاضى تحکیم کیست؟/ 62
شرایط قاضى تحکیم/ 62
قاضى تحکیم در زمان غیب و حضور/ 63
نکته بسیار مهم/ 64
دیدگاه فقهاى اهل سنت در مسئله قضاوت مقلد/ 68
قضاوت مقلد در صورت فقدان مجتهد/ 71
 چشم مسلح و رویت هلال/ 73
 رضا مختارى
مقدمات بحث/ 73
دلیل عدم اعتبار رؤیت هلال با چشم مسلح/ 85
مؤیدات و شواهد عدم اعتبار رؤیت هلال با چشم مسلح/ 97
ادله و مؤیدات اعتبار رؤیت باچشم مسلح/ 107

 صلوة الوسطى در یک نگاه/ 119
 محمد على سلطانى
دیدگاه ها/ 122
بررسى دیدگاه ها/ 126
نکته اى که مغفول مانده/ 131
سخنى از ابوریحان بیرونى/ 132
سخن علامه مجلسى/ 134

 نگاهى تطبیقى به جبران (خسارت تأخیر تأدیه) در فقه و حقوق/ 139
 مهدى سلطانى رنانى
خسارت تأخیر تأدیه/ 140
الف) خسارت تأخیر تأدیه در مقررات قبل از انقلاب/ 140
ب) خسارت تأخیر تأدیه در سال هاى پس از انقلاب/ 141
ج) خسارت تأخیر تأدیه در قانون آیین دادرسى مدنى جدید/ 149
بررسى ماده 522 آیین دادرسى مدنى/ 151
الف) مقدار خسارت تأخیر تأدیه/ 152
ب) تمکن داین و امتناع وى از پرداخت/ 154
خسارت تأخیر تأدیه از نگاه فقهى/ 156
الف) نظریات فقهى/ 156
ب) ادله فقهى/ 159
1. شرط در ضمن عقد اصلى/ 159
2. شرط در ضمن عقد خارج لازم/ 161
3. ضمان کاهش ارزش پول/ 161
4. ضمان خسارت عدم النفع/ 163

 کنزالعرفان فى فقه القرآن/ 167
 محمدحسن ربانى
مقداد بن عبدالله سیورى کیست؟/ 167
آیات الاحکام چیست؟/ 170
اولین نویسنده آیات الاحکام/ 170
مشهورترین کتاب هاى آیات الاحکام/ 170
تعداد آیات الاحکام/ 171
خصوصیات کتاب کنزالعرفان/ 172
تفاوت کنزالعرفان با زبدة البیان/ 175

 مسائل نوپیداى فقهى و نوسازى فتوا; گزارش کنفرانس فقهى از کشور عمان در گفت وگو با احمد مبلغى / 179