TY - JOUR ID - 73408 TI - نقش سؤال راوی در استخراج ارتکازات، سیره‌ها و تأثیر آن در فقه JO - فقه JA - JF LA - fa SN - 1735-3181 AU - زنده دل, محمد AU - دلبری, سیدعلی AD - استاد سطح عالی حوزۀ علمیۀ خراسان، مشهد. AD - دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 29 IS - 111 SP - 184 EP - 217 KW - سؤال راوی KW - ارتکاز KW - سیره KW - استنباط KW - فقه DO - 10.22081/jf.2022.63551.2477 N2 - از عناصر تأثیرگذار در استنباطات فقهی، ارتکازات است که کاربرد زیادی در موضوع‌شناسی، حکم‌شناسی، موضوع‌سازی، استخراج سیره‌های متشرّعه و تقویت دلالت حدیث دارد. فقیهان و به‌خصوص متأخران، متوجّه این واقعیّت بوده و در مواردی استنباطات خودشان را به ارتکازات مستند کرده‌اند. اصولیان نیز در برخی موارد به حقیقت ارتکازات و تأثیر آن اشاره کرده‌اند. با این وجود، تاکنون بحثی درباره منابع استخراج ارتکازات صورت نگرفته است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی کوشیده است تا با بررسی و ریشه‌یابی ارتکازات مورداستناد در فقه، به نقش سؤال راوی در استخراج ارتکازات و تأثیر این ارتکازات در استنباطات فقهی بپردازد. یافته‌های تحقیق نشان داد که ارتکازات، همان باورهای مغفول است که اگر شخص ملتفت آن شود و آن را بیابد، به مرحلۀ وجدان می‌رسد. تقریر معصوم برای اعتبار ارتکاز سائل کفایت می‌کند. سؤال راوی مهم‌ترین منبع استخراج ارتکازات است. ظهور احادیث شرعی تحت‌تأثیر ارتکازات است. ارتکازی‌بودن مدلول حدیث می‌تواند مؤثر در دلالت‌شناسی آن باشد. گاهی ارتکاز موضوع‌ساز است. ارتکازات صلاحیّت دارند بیان‌گر رفتار جامعه در عصر معصومان و سیره‌های متشرّعان باشد. UR - https://jf.isca.ac.ir/article_73408.html L1 - https://jf.isca.ac.ir/article_73408_b77e94cb9a6106be76464793cadb9454.pdf ER -