unavailable
unavailable
unavailable
یکى از مباحث کتابهاى اصولى، اجتهاد پیامبر است. غالب اصولیان امامیه، معتزله، اشاعره و ظاهریه وقوع اجتهاد از سوى پیامبر در حوزه احکام شرعى را نفى کردهاند. در مقابل، گروهى دیگر، به اجتهاد پیامبر در حوزه احکام شرعى معتقد شدهاند و برخى هم در این زمینه از اظهار نظر سرباز زدهاند. به گمان نویسنده، روشن نبودن مراد از اجتهاد و ویژگىها و قلمرو اجتهاد از یک سو، عدم تبیین تفاوتهاى اجتهاد در حوزه احکام شرعى با اجتهاد در حکومت و قضاوت از سوى دیگر، و روشن نکردن مرز اجتهاد مصطلح با تشریع و تطبیق و تفریع از جهت سوم، باعث شده است که در این زمینه دیدگاههاى متفاوتى ارائه شود. از این رو، نویسنده در این نوشتار تلاش کرده است تا این مرزها را دقیقاً شناسایى و تعریف کند، تا ویژگى قلمرو اجتهاد به دقت معلوم شود. پس از نقل دیدگاههاى مهم، ادله دو دیدگاه اصلى بررسى و در نهایت ثابت مىشود که ادعاى اجتهاد پیامبر، دلیل قابل اعتمادى ندارد.
جواز نقل به معنا مورد اجماع علماى شیعه است، اما در کمّ و کیف آن اختلافاتى وجود دارد که این اختلاف در دهههاى اخیر بیشتر شده است. برخى از معاصران، اهتمام فراوانى به الفاظ امام(ع) نشان مىدهند و معتقدند که الفاظ او قابل مقایسه با الفاظ اصحاب نیست. از این رو، اصحاب تنها در صورت اضطرار اقدام به نقل به معنا مىکردند. پس اصل در روایات موجود، نقل به لفظ است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. این نظریه نتیجه گسترش دقتهاى ادبى و عقلى در حوزه برداشت متون دینى است. نویسنده بر این باور است که دقتهاى ادبى و عقلى در حوزه برداشت از متون دینى، جایز نیست. ائمه(ع) با ادبیات متعارف مردم سخن مىگفتند و نقل به معنا در میان اصحاب شایع بود و ائمه(ع) نیز آن را تقریر کردند. گذشته از این، ضعف امکان نقل عین الفاظ امام(ع)، اجمالى از دلایل قول مختار است. نویسنده در پى آن است که اثبات کند اکثر روایات موجود انعکاس عین الفاظ امام(ع) نیست، بلکه الفاظ اصحاب است که مقصود ائمه(ع) را در خود جاى دادهاند. هدف دیگر نویسنده، عرضه بسته کامل مسائل نقل به معناست; مانند ادله موافقان و مخالفان، شرایط نقل به معنا، نقل به معنا در عصر بعد از تدوین، دعا و... . این مقاله از سه بخش تشکیل یافته است که بخش اول به ادله موافقان و مخالفان و شرایط آن، و در بخش دوم به استثنائات ادله جواز نقل به معنا و بخش سوم به آثار و لوازم آن پرداخته است.
مسئولیت مدنى اشخاص حقوقى یکى از مباحث مهم مسئولیت مدنى است. این بحث تنها جنبه نظرى ندارد، بلکه آثار عملى بسیارى دارد و نگارنده در این تحقیق به برخى از مصداقهاى آن اشاره داشته و ابتدا وجود و نحوه وجود اشخاص حقوقى و پس از آن مبانى مسئولیت مدنى و آثار آن در حقوق و فقه اسلامى بررسى شده است. شناخت ماهیت اشخاص حقوقى از این جهت که اشخاص مسئول جبران خسارت قلمداد مىشوند و موضوع مسئولیت مدنى قرار مىگیرند، از اهمیت بسیار برخوردار است. مسئولیت مدنى اشخاص حقوقى، نهادهاى درمانى و نظریههاى مطرح شده در فقه اسلامى و حقوق کشورهاى پیشرفته در این زمینه نیز در این مقاله بررسى و تحلیل شده است.
unavailable
unavailable
unavailable