ORIGINAL_ARTICLE
بهرهگیری از مقاصد شریعت در تشخیص اَهم
«مقاصد شریعت» از مباحث مبارک و نوظهوری است که تاکنون کارکردهای گوناگونی برای آن ذکر شده است. افزونبر نقش آن در تصحیح دیدگاه و زاویۀ اجتهادی، ظهورسازی و ظهورشکنی، دربارۀ سنداِنگاری مقاصد نیز چندین رویه پدید آمده است؛ البته، بیشتر فقیهان با تردید به این موضوع نگریستهاند. در این نوشتار به مقاصد شریعت از دریچهای دیگر و از زاویۀ مرجَّحیَّت باب تزاحم احکام نگریسته شده است. توضیح اینکه، پساز پیشینۀ مقاصد شریعت، در تبیین اَهمّ این مقاصد و رابطۀ طولیشان کوشش شده، و وضعیت تزاحم میانِ پارهای از احکام درپرتو بهکارگیری مقاصد شرع بهمثابه مرجح قطعی یا احتمالی بررسی شده است. از این بررسیها نتایجی ملموس و کاربردی بهدست آمده است.
https://jf.isca.ac.ir/article_64882_5c611e5c226bf52b80273622eade854f.pdf
2016-09-22
7
30
10.22081/jf.2016.64882
مقاصد شریعت
سنجۀ اَهم
مرجِّح باب تزاحم
ترتیب مرجّحات
میرزا محمد
واعظی
vaez1392@gmail.com
1
طلبه درس خارج فقه و دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
سیدمحمدتقی
قبولی درافشان
ghabooli@um.ac.ir
2
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
محمدتقی
فخلعی
fakhlaei@um.ac.ir
3
استاد دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
* قرآن کریم.
1
1. ابنادریس، محمدبنمنصور (1410ق)، السرائر، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی، چاپ دوم.
2
2. ابنفهد حلی، جمالالدین (1407ق)، مهذب البارع فی شرح مختصر النافع، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی، چاپ نخست.
3
3. اردبیلی، احمدبنمحمد (1378)، زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن، قم، مؤمنین، چاپ دوم.
4
4. بدوی، یوسف احمد (1421ق)، مقاصد الشریعة عند ابن تیمیه، اردن، دارالنفائس، چاپ نخست.
5
5. بوطی، محمد سعید (1422ق)، ضوابط المصلحة فی الشریعة الإسلامیة، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ ششم.
6
6. توحیدی، محمدعلی (بیتا)، مصباح الفقاهة (تقریرات سیدابوالقاسم خوئی)، قم، نشر سید الشهداء7، چاپ دوم.
7
7. توکلی، اسدالله (1384)، مصلحت در فقه شیعه و سنی، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی1، چاپ نخست.
8
8. حر عاملی، محمد (1414ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسۀ آلالبیت:، چاپ دوم.
9
9. خمینی، سیدروحالله (1369)، صحیفه نور، بیجا، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، چاپ نخست.
10
10. خمینی، سید روح الله (1404ق)، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی، چاپ نخست.
11
11. _____________ (1379)، کتاب البیع، بیجا، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی1، چاپ نخست.
12
12. _____________ (1381ق)، المکاسب المحرمة، قم، مهر، چاپ نخست.
13
13. ریسونی، احمد (1376)، اهداف دین از دیدگاه شاطبی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
14
14. ریشهری، محمد (1419ق)، میزان الحکمة، قم، دارالحدیث، چاپ دوم.
15
15. سید رضی، محمدبنحسین (1379)، نهج البلاغه، تهران، نشر تألیفات فیضالاسلام، چاپ پنجم.
16
16. شهید اول (محمدبنمکی) (بیتا)، القواعد و الفوائد، قم، منشورات مکتبة المفید، چاپ نخست.
17
17. شهید ثانی (زینالدین عاملی جبعی) (1370)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، بیروت، مکتب اعلام اسلامی، چاپ نخست.
18
18. _____________ (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرایع الإسلام، قم، مؤسسه معارف اسلامی، چاپ نخست.
19
19. شیخ صدوق (محمدبنعلیبنبابویه) (بیتا)، علل الشرایع، قم، مکتبة الداوری.
20
20. شیخ طوسی (ابیجعفر محمد) (1390ق)، النهایة، بیروت، دار الکتب العربی، چاپ نخست.
21
21. شیخ مفید (محمدبنعلی) (1362)، الخصال، قم، جامعۀ مدرسین، چاپ نخست.
22
22. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (بیتا)، جواهر الکلام، بیروت، دار إحیاء تراث العربی.
23
23. علیدوست، ابوالقاسم (1381)، فقه و عقل، تهران، مؤسسۀ دانش و اندیشهها، چاپ نخست.
24
24. _____________ (1394)، فقه و مصلحت، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ دوم.
25
25. غزالی، ابوحامد (1417ق)، المستصفی من علم الأصول، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ نخست.
26
26. فاضل مقداد، مقدادبنعبدالله (1404ق)، التنقیح الرائع، قم، مطبعة الخیام، چاپ نخست.
27
27. قمی، میرزا ابوالقاسم (بیتا)، قوانین الأصول، بیجا، انتشارات مکتب اسلامی.
28
28. کلینی، محمدبنیعقوب (1381ق)، اصول کافی، تهران، مکتبة الصدوق، چاپ نخست.
29
29. کاظمی، محمدعلی (1409ق)، فوائد الأصول (تقریرات محمدحسین نائینی)، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی.
30
30. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم.
31
31. محقق حلی، نجمالدین (1408ق)، شرایع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم.
32
32. مصباح یزدی، محمدتقی (1374)، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی1، چاپ نخست.
33
33. مطهری، مرتضی(1375)، مجموعه آثار، قم، صدرا، چاپ پنجم.
34
34. مهریزی، مهدی (1419ق)، مدخل الی فلسفة الفقه، قم، مؤسسة الأعراف، چاپ نخست.
35
35. میساوی، محمدطاهر (بیتا)، مقدمة مقاصد الشریعة الإسلامیة، بیجا، بینا (چاپشده در کتاب مقاصد الشریعة الإسلامیة اثرِ محمد طاهر بن عاشور).
36
36. نراقی، محمدمهدی (1383ق)، جامع السعادات، قم، مکتبة الداوری، چاپ نخست.
37
37. واعظی، میرزامحمد (1395)، «تأملی در قاعدهانگاری اولویت دفع مفسده از جلب منفعت»، فقه و اصول، دانشگاه فردوسی مشهد، ش106.
38
ORIGINAL_ARTICLE
روششناسی تحلیل لغت در فرایند استنباط فقهی(الگوریتم یا روش قدمبهقدمِ دستیابی به معنای مفرداتِ ادله)
مسئلۀ این بحث، دستیابی به روشی قدمبهقدم برای کشف معنای لغاتی است که در ادلۀ فقهی بهکار رفتهاند. در این بحث، با روش کتابخانهای، پس از ارائۀ مبانی و پیشفرضهای اصولِ فقهی، مانند بررسی حجیت قول لغوی، ابتدا آسیبهای محتمل در تحلیل لغوی برشمرده شده، سپس 13 گام اصلیِ دارای ترتیب، برای تحلیل رَوِشمند و حجیتدارِ یک لغت عرضه گردیده است.
منابع لغویِ لازم به ترتیبِ زمان معرفی شدهاند، منابع پیرامونی مانند منابع مترادفات و متضادها، فروقاللغات، معانی مجازی، اصطلاحات، و روح معنایی نیز عرضه گردیده است و در هر قسمت، نمونهای از عملکرد فقیهان در تحلیل لغت ارائه شده است.
https://jf.isca.ac.ir/article_64883_34a339f5ec5e263969c316d16b439883.pdf
2016-09-22
31
62
10.22081/jf.2016.64883
اجتهاد
مراحل استنباط
لغتشناسی
الگوریتم تحلیل لغت
عبدالحمید
واسطی
hvaseti@yahoo.com
1
عضو گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
AUTHOR
1. ابنشهیدالثانی (حسنبنزینالدین) (بیتا)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین (معالم الأصول)، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
1
2. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دارالفکر.
2
3. اردبیلی، محمدبناحمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
3
4. انصاری، شیخ مرتضی (1410ق)، المکاسب، قم، مؤسسه مطبوعاتی دارالکتب.
4
5. بحرانی، سیدماجد (1418ق)، ایقاظ النائمین، قم، مرصاد.
5
6. بحرانی، شیخ یوسف (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، جامعه مدرسین.
6
7. برقی، احمدبنمحمدبنخالد (1371)، المحاسن، قم، دارالکتب الاسلامیه.
7
8. پاکتچی، احمد (1393)، روش تحقیق با تکیه بر حوزه علوم قرآن و حدیث، تهران، دانشگاه امام صادق7.
8
9. _____________ (1392)، فقه الحدیث با تکیه بر مسائل لفظ، تهران، دانشگاه امام صادق7.
9
10. جواهری، سیدمحمدحسن (1391)، «قاموسشناسی و تحلیل واژگان قرآنی»، بینات، ش74.
10
11. حسینآبادی، الهه (1385)، «لغات قرآن در تفسیر طبری»، بینات، ش51.
11
12. حکیم، محمدتقی (1423ق)، الأصول العامة فی الفقه المقارن، قم، مجمع جهانی اهل بیت:.
12
13. حلی (ابنادریس)، محمدبنمنصور (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
13
14. حلی، فاضل مقداد (مقدادبنعبدالله) (1404ق(، التنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
14
15. خوئی، سیدابوالقاسم (1422ق)، مصباح الأصول، قم، مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی.
15
16. _____________ (بیتا الف)، التنقیح فی شرح العروة الوثقی، تحقیقِ محمدرضا موسوی خلخالی، قم، التوحید للنشر.
16
17. _____________ (بیتا ب)، مستند العروة الوثقی، تقریرِ مرتضی بروجردی، قم، مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی.
17
18. دفتر تدوین متون درسی (1392)، درآمدی بر لغتشناسی، قم، مرکز مدیریت حوزه.
18
19. خوانساری، آقاحسینبنمحمد (بیتا)، مشارق الشموس فی شرح الدروس، قم، بینا.
19
20. دلبری، سیدعلی (1391)، آسیبشناسی فهم حدیث، مشهد مقدس، دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
20
21. سبحانی، جعفر (1423ق)، الإنصاف فی مسائل دام فیها الخلاف، قم، مؤسسه امام صادق7.
21
22. سعیدی روشن، محمدباقر (1388)، «روش پلکانی مفهومشناسی واژگان قرآن»، دوفصلنامه پژوهشهای قرآن و حدیث، ش1.
22
23. شاهرودی، سیدمحمود (1431ق)، اضواء و آراء؛ تعلیقات علی کتابنا بحوث فی علم الأصول، قم، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی.
23
24. شرقاوی، احمد (1393ق)، معجم المعاجم، بیروت، دارالغربالإسلامیة.
24
25. شهید اول (محمدبنمکی عاملی) (1417ق)، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
25
26. شهید ثانی، (زینالدینبنعلی) (1413ق)، مسالک الأفهام الی تنقیح شرایع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة.
26
27. _____________ (1416ق)، تمهید القواعد الاصولیه و العربیه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
27
28. شهید صدر، سیدمحمدباقر (1417ق)، بحوث فی علم الأصول، قم، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی.
28
29. شیخالشریعه اصفهانی، فتحاللهبنمحمد (1410ق)، افاضه القدیر فی احکام العصیر، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
29
30. شیخ صدوق (ابنبابویه، محمدبنعلی) (1406ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر.
30
31. _____________ (1403ق)، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
31
32. شیخ طوسی (محمدبنحسن) (1375ق)، الإقتصاد الهادی الی طریق الرشاد، تهران، نشر کتابخانه جامع چهلستون.
32
33. _____________ (1407ق)، تهذیبالأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
33
34. _____________ (1390ق)، الإستبصار فیمااختلف من الأخبار، تهران، دارالکتب الاسلإمیة.
34
35. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (بیتا)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
35
36. صنقور، محمد (1428ق)، المعجم الأصولی، قم، منشورات الطیار.
36
37. صیمری، محمدبنحسن (1420ق)، غایة المرام فی شرح شرایع الإسلام، بیروت، دارالهادی.
37
38. طباطبایی، سیدمحمدکاظم (1390)، منطق فهم حدیث، قم، مؤسسه امام خمینی1.
38
39. عاملی، سیدجواد (1419ق)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
39
40. عاملی، محمدبنعلی (صاحب مدارک) (1411ق)، نهایه المرام فی شرح مختصر شرایع الإسلام، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
40
41. علامه حلی (حسنبنیوسف) (1413ق)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه.
41
42. _____________ (1387ق)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم، اسماعیلیان.
42
43. _____________ (1414ق)، تذکره الفقهاء، قم، مؤسسه آلالبیت:.
43
44. فرحناک، علیرضا (1390)، موضوعشناسی در فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
44
45. قمی، سیدتقی (1400ق)، دراساتنا فی الفقه الجعفری، قم، مطبعة الخیام.
45
46. کلینی، محمدبنیعقوب (1429ق)، الکافی، قم، دارالحدیث.
46
47. لاری، عبدالحسین (1418ق)، تقریرات اصولالفقه، قم، بنیاد معارف اسلامی.
47
48. مامقانی، عبداللهبنمحمدحسن (1350)، نهایة المقال فی تکملة غایة الآمال، قم، مجمع الذخائر الإسلامیة.
48
49. محقق کرکی (علیبنحسین) (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آلالبیت:.
49
ORIGINAL_ARTICLE
ضوابط کارآمدی فعل معصوم در استنباط آموزههای دینی
فعل معصوم همچون گفتار ایشان یکی از اجزای سنت است و منبع مهمی برای استنباط آموزههای دینی بهشمار میرود. بااینهمه، این مؤلفۀ حدیثی، بهدلیل ناشناخته ماندنِ ابعاد کارآمدیاش، آنچنانکهباید، مورد توجه قرار نگرفته است. مقالۀ پیشِرو کوشیده است با روش تحلیلی ـ اکتشافی، ضوابط مؤثر بر استنباط از فعل معصوم را کشف و تبیین کند و درنتیجه، زمینۀ گسترش استنباط از فعل معصوم را فراهم آورد. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد ضوابط کارآمدی فعل معصوم در دو قسمِ ضوابط «احراز» فعل معصوم، و ضوابط «استنباط» از فعل معصوم مطرحشدنیاند. این ضوابط میتواند معیار اعتبارسنجی آموزههای برگرفته از فعل معصوم بهشمار آید.
https://jf.isca.ac.ir/article_64884_4961662e81fea813878fbfb7c522c227.pdf
2016-09-22
63
90
10.22081/jf.2016.64884
سنت فعلی
شرایط استنباط
استنباط از فعل معصوم
احراز فعل معصوم
مهدی
مردانی(گلستانی)
mardani.m@qhu.ac.ir
1
استادیار دانشگاه قرآن و حدیث
AUTHOR
علی
راد
ali.rad@ut.ac.ir
2
استادیار دانشگاه تهران، پردیس فارابی
AUTHOR
1. ابنابیشیبه، ابوبکر (1409ق)، المصنف فی الأحادیث والآثار، ریاض، مکتبة الرشد.
1
2. ابناثیر، مبارکبنمحمد (1399ق)، النهایة فی غریب الحدیث والأثر، بیروت، المکتبة العلمیة.
2
3. ابنحنبل، احمدبنمحمد (1421ق)، المسند، بیروت، مؤسسة الرسالة.
3
4. ابنغضائری، احمدبنحسین (1364)، الرجال، تدوینِ محمدرضا حسینی جلالی، قم، دار الحدیث.
4
5. ابنفارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم، مکتب الأعلام الإسلامی.
5
6. ابنماجه، محمدبنیزید (بیتا)، سنن ابنماجه، بیروت، دار إحیاء الکتب العربیة.
6
7. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دار الفکر.
7
8. ابوداود سجستانی، سلیمانبناشعث (بیتا)، سنن أبیداود، بیروت، المکتبة العصریة.
8
9. ارجمند، محمدعلی (1391)، «میزان استفاده از احادیث اهل سنت: در کتاب من لا یحضره الفقیه»، حدیث حوزه، ش5، ص87-102.
9
10. اعظمی، محمدمصطفی (1402ق)، منهج النقد عند المحدثین نشأته و تاریخه، ریاض، مکتبة الکوثر.
10
11. انصاری، مرتضی (1415ق)، کتاب الصلاة، قم، کنگرۀ بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
11
12. باقری، حمید و مجید معارف (1391)، «کارکردهای نقد متنی احادیث نزد محدثان متقدم امامی»، پژوهشهای قرآن و حدیث، ش1، ص39-70.
12
13. بحرانی، یوسفبناحمد (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
13
14. بخاری، محمدبناسماعیل (1422ق)، الجامع المسند الصحیح، بیروت، دار طوق النجاة.
14
15. برقی، احمدبنمحمد (1371ق)، المحاسن، قم، دار الکتب الإسلامیة.
15
16. بهبودی، محمدباقر (1365)، «با استاد محمدباقر بهبودی در عرصۀ روایت و درایت حدیث»، کیهان فرهنگی، ش31، ص3-8.
16
17. بیهقی، احمدبنحسین (1424ق)، السنن الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیة.
17
18. جزایری، نعمتالله (1381)، قصص الأنبیاء، تهران، فرحان.
18
19. جوهری، اسماعیلبنحماد (بیتا)، تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دار العلم للملایین.
19
20. حجت، هادی (1386)، جوامع حدیثی شیعه، تهران، سمت.
20
21. حر عاملی، محمدبنحسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسه آلالبیت:.
21
22. حسنی، هاشم معروف (بیتا)، دراسات فی الحدیث و المحدثین، بیروت، دار التعارف.
22
23. شیرازی، سیدصادق حسینی (1427ق)، بیان الأصول، قم، دار الأنصار.
23
24. حسینی، علیرضا و عبدالرضا حمادی (1390)، «اعتبارسنجی احادیث شیعه: مبانی و زیرساختها»، حدیث اندیشه، ش10 و 11، ص18-48.
24
25. حکیم، سیدمحمدتقی (1418ق)، الأصول العامة فی الفقه المقارن، قم، مجمع جهانی اهلبیت:.
25
26. حلی، حسنبنیوسف (1380)، تهذیب الوصول الی علم الأصول، لندن، مؤسسة الإمام علی7.
26
27. _____________ (1388ق)، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسة آلالبیت:.
27
28. _____________ (1412ق)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة.
28
29. _____________ (1425ق)، نهایة الوصول الی علم الأصول، قم، مؤسسة الإمام الصادق7.
29
30. خداپرستی، فرجالله (1376)، فرهنگ واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، شیراز، دانشنامۀ فارس.
30
31. خدامیان آرانی، علیاکبر (1394)، «نقد متنی و محتوایی احادیث و نقش آن در توثیق و تضعیف راویان»، حدیث حوزه، ش10، ص137-161.
31
32. خراسانی، محمدکاظم (1409ق)، کفایة الأصول، قم، مؤسسة آلالبیت:.
32
33. خسروپناه، عبدالحسین (1385)، «دلالت معجزه بر اثبات وجود خدا»، قبسات، ش41، ص79ـ94.
33
34. خوئی، سیدابوالقاسم (1422ق)، محاضرات فی أصول الفقه، تدوینِ محمداسحاق فیاض، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
34
35. _____________ (1418ق)، موسوعة الإمام الخوئی، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
35
36. دیلمی، حسنبنمحمد (1427ق)، غرر الأخبار و دُرَر الآثار، قم، دلیل ما.
36
37. راغب اصفهانی، حسینبنمحمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم.
37
38. ربانی بیرجندی، محمدحسن (1378)، «وثوق صدوری و وثوق سندی و دیدگاهها»، فقه، ش19و20، ص45-207.
38
39. رضایی اصفهانی، محمدعلی (1387)، «نسخ مشروط از دیدگاه آیتالله معرفت»، چاپشده در: معرفت قرآنی (یادنگار آیتالله محمدهادی معرفت)، بهکوششِ علی نصیری، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
39
40. ریشهری، محمد و دیگران (1394)، سیرۀ پیامبرخاتم9، ترجمۀ عبدالهادی مسعودی، قم، دارالحدیث.
40
41. زاهدی، عبدالرضا و اعظم پاکاندیش (1394)، «روایات ائمه معصومین: و توهم تحریف قرآن با نگاهی بر آرای علامه عسکری»، مطالعات قرائت قرآن، ش4، ص87-110.
41
42. زمخشری، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی.
42
43. سبحانی، جعفر (1375)، «تقیه»، چاپشده در: دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی.
43
44. سبزواری، محمدباقر (1247ق)، ذخیرة المعاد فی شرح الإرشاد، قم، مؤسسه آلالبیت:.
44
45. سیدبنطاووس، علیبنموسی (1411ق)، مهج الدعوات و منهج العبادات، قم، دار الذخائر.
45
46. سید مرتضی، علیبنحسین (1376)، الذریعة إلی أصول الشریعة، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
46
47. _____________ (1405ق)، رسائل الشریف المرتضی، قم، دار القرآن الکریم.
47
48. _____________ (1415ق)، الإنتصار فی انفرادات الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
48
49. شهید اول (محمدبنمکی) (1417ق)، الدروس الشرعیة فی الفقه الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
49
50. _____________ (بیتا)، القواعد و الفوائد فی الفقه و الأصول و العربیة، قم، کتابفروشی مفید.
50
51. _____________ (1410ق)، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت، دار التراث.
51
52. _____________ (1419ق)، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسه آلالبیت:.
52
53. شهید ثانی (زینالدین عاملی جبعی) (1410ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم، کتابفروشی داوری.
53
54. _____________ (1420ق)، الفوائد الملیة لشرح الرسالة النفلیة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
54
55. _____________ (1416ق)، تمهید القواعد، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
55
56. _____________ (1402ق)، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
56
57. شیخ صدوق (محمدبنعلیبنبابویه) (1413ق)، من لایحضره الفقیه، تدوینِ علیاکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
57
58. _____________ (1415ق)، المقنع، قم، مؤسسه امام هادی7.
58
59. شیخ طوسی، محمدبنحسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة.
59
60. _____________ (1390ق)، الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
60
61. _____________ (1414ق)، الأمالی، قم، دار الثقافة.
61
62. _____________ (1407ق)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
62
63. _____________ (1417ق)، العدة فی أصول الفقه، قم، محمدتقی علاقبندیان.
63
64. _____________ (1407ق)، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
64
65. _____________ (1373ق)، رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
65
66. _____________ (1420ق)، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنّفین و أصحاب الأصول، قم، مکتبة المحقق الطباطبائی.
66
67. شیخ مفید (محمدبنمحمد)(1413ق)، الأمالی، قم، کنگرۀ هزارۀ شیخ مفید.
67
68. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
68
69. طباطبائی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
69
70. طباطبائی، سیدمحمدکاظم (1390)، منطق فهم حدیث، قم، مؤسسۀ آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی1.
70
71. طبرسی، فضلبنحسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو.
71
72. طهرانی، آقابزرگ (1406ق)، الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت، دار الأضواء.
72
73. عالمی، سیدعلیرضا (1393)، «امکلثوم»، چاپشده در: علیاکبر رشاد و دیگران، دانشنامۀ فاطمی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ ج1، ص233-260.
73
74. علوانی، ایمان صالح (بیتا)، مصادر التلقی و أصول الإستدلال العقلیة عند الإمامیة، تقریظ و مقدمۀ عبدالرحمان الصالح المحمود، بیجا، بینا.
74
75. عمید، حسن (1389)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، اشجع، چاپ دوم.
75
76. غلامعلی، مهدی (1395)، سندشناسی: رجال کاربردی با شیوه بررسی اسناد روایات، قم، دارالحدیث.
76
77. فتحیاللهی، ابراهیم (1394)، «روششناسی نقد حدیث»، مطالعات روششناسی دینی، ش3، ص46-56.
77
78. فراهیدی، خلیلبناحمد (1409ق)، کتاب العین، قم، هجرت.
78
79. فیروزآبادی، محمدبنیعقوب (1415ق)، القاموس المحیط، بیروت، دار الکتب العلمیه.
79
80. فیض کاشانی، محمدمحسن (1429ق)، معتصم الشیعة فی أحکام الشریعة، تهران، مدرسه عالی شهیدمطهری.
80
81. کرکی، علیبنحسین (محقق کرکی) (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسة آلالبیت:.
81
82. کریمی، مصطفی (1377)، «قلمرو دلالت معجزه»، معرفت، ش26، ص54ـ61.
82
83. کلینی، محمدبنیعقوب (1407ق)، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم.
83
84. مجاهد طباطبایی، محمدبنعلی (1270)، مفاتیح الأصول، قم، مؤسسة آلالبیت: لإحیاء التراث.
84
85. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
85
86. _____________ (1403ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول:، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1404ق.
86
87. مجلسی، محمدتقی (1404ق)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسۀ فرهنگی ـ اسلامی کوشانپور.
87
88. محسنی، محمدآصف (1392)، معجم الأحادیث المعتبرة، قم، انتشارات ادیان.
88
89. محقق حلی، جعفربنحسن (1407ق)، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سید الشهدا7.
89
90. _____________ (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان.
90
91. _____________ (1423ق)، معارج الأصول، لندن، مؤسسه امام علی7.
91
92. مرتضوی، سیدمحمد (1386)، «نقد و بررسی روایات مربوط به مطلاق بودن امام حسن7»، مطالعات اسلامی، ش76، ص121-146.
92
93. مسعودی، عبدالهادی (1379)، «استفادۀ علامه مجلسی از منابع اهل سنت»، چاپشده در: یادنامۀ علامه مجلسی، بهاهتمامِ مهدی مهریزی و هادی ربانی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ ج2، ص231-260.
93
94. _____________ (1393)، «روایات تفسیریِ ضعیفالسند؛ چیستی، روش تعامل و کارآمدی»، تفسیر اهلبیت:، ش4، ص4-23.
94
95. مظاهری طهرانی، بهاره (1393)، «دغدغههای بهبودی در تألیف صحیح کافی و روش او»، صحیفۀ مبین، ش56، ص77-106.
95
96. مظفر، محمدرضا (1430ق)، أصول الفقه، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
96
97. معارف، مجید و عبدالهادی فقهیزاده و سعید شفیعی (1392)، «نقد و بررسی نظریۀ گلدتسیهر دربارۀ تقدم نقدِ سند حدیث بر نقد متن»، حدیثپژوهی، ش10، ص7-34.
97
98. معرفت، محمدهادی (1428ق)، التمهید فی علوم القرآن، قم، مؤسسه فرهنگی ـ انتشاراتی التمهید.
98
99. منقری، نصربنمزاحم (1404ق)، وقعة صفین، قم، مکتبة آیةالله المرعشی النجفی.
99
100. موتسکی، هارالد (1389)، حدیث اسلامی: خاستگاهها و سیر تطور، تدوینِ مرتضی کریمینیا، قم، دار الحدیث.
100
101. میرزای قمی، ابوالقاسم (1430ق)، القوانین المحکمة فی الأصول، قم، إحیاء الکتب الإسلامیة.
101
102. نجاشی، احمدبنعلی (1365)، فهرست أسماء مصنفی الشیعة، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
102
103. نراقی، احمد (1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسة آلالبیت:.
103
104. نراقی، محمدمهدی (1388)، أنیس المجتهدین فی علم الأصول، قم، بوستان کتاب.
104
105. _____________ (1384ق)، تجرید الأصول، قم، سید مرتضی.
105
106. _____________ (1422ق)، معتمد الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، کنگرۀ بزرگداشت نراقی.
106
107. نسائی، احمدبنشعیب (1421ق)، السنن الکبری، بیروت، مؤسسة الرسالة.
107
108. _____________ (1406ق)، المجتبی من السنن، تدوینِ عبدالفتاح أبوغدة، حلب، مکتبة المطبوعات الإسلامیة.
108
109. نیلساز، نصرت (1391)، «ماهیت منابع جوامع روایی اولیه از دیدگاه گرگور شوئلر»، علوم قرآن و حدیث، ش88، ص133-164.
109
110. وحید بهبهانی، محمدباقر (1415ق)، الفوائد الحائریة، قم، مجمع الفکر الإسلامی.
110
111. ورامبنابیفراس، مسعود (1410ق)، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورام)، قم، مکتبة فقیه.
111
112. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1387)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت:، قم، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی.
112
113. همدانی، آقارضا (1416ق)، مصباح الفقیه، قم، مؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث و مؤسسة النشر الإسلامی.
113
ORIGINAL_ARTICLE
درنگی در ادلۀ مشروع نبودن بیع گزاف
مشهور فقیهان امامیه معاملۀ تخمینی را سبب بطلان عقد بیع میدانند؛ حالآنکه امروزه در بسیاری از موارد، امکان آگاهی دقیق از مورد معامله فراهم نیست. نوشتار پیشِرو با روشی توصیفی ـ تحلیلی و بهشیوۀ کتابخانهای،میزان اعتبار چنین ادعایی را نقد و بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان میدهد روایاتی که فقیهان برای بطلان بیع گزاف به آنها استناد کردهاند، بر مدعای ایشان دلالت نداشته و اخص از مدعا هستند؛ افزونبراین، بهنظر میرسد ابزارهای اندازهگیری وزن کالا در فرض مسئله موضوعیت ندارد؛ بلکه ملاک مشخص شدن مورد معامله بهنحوی است که سبب اختلاف نشود و این مهم ازطریق مشاهده و اعتماد عرفی نیز میتواند احراز شود.
https://jf.isca.ac.ir/article_64885_1de333cc12d609106ba3ea5d5aca4ab0.pdf
2016-09-22
91
110
10.22081/jf.2016.64885
بیع گزاف
تعیین مبیع
مکیل و موزون
تخمین و حدس
مشاهدۀ عرفی
قاسم
عبیداوی
ghob86@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه پیام نور
AUTHOR
راضیه
امینی
info@shandiz.ac.ir
2
مدرس موسسه آموزش عالی شاندیز مشهد
LEAD_AUTHOR
علی
محمدیان
alimohamadian64@gmail.com
3
مدرس مؤسسه آموزش عالی شاندیز مشهد
AUTHOR
1. ابنبطال، علیبنخلف (1423ق)، شرح صحیح البخاری، تحقیقِ یاسر ابراهیم، ریاض، دار المکتبة الرشد.
1
2. ابنحنبل، احمدبنمحمد (1416ق)، مسندالإمام احمد بن حنبل، بیروت، مؤسسة الرسالة.
2
3. ابنحمزه، محمدبنعلی (1408ق)، الوسیلة إلی نیل الفضیلة، قم، انتشارات کتابخانه آیةالله مرعشی نجفی.
3
4. ابنعابدین، محمد امین (1407ق)، حاشیة رد المحتار علی الدر المختار، بیروت، دار إحیاء التراث.
4
5. ابنعبدالبر، ابوعمر یوسفبنعبدالله (1419ق)، التمهید لما فی الموطأ من المعانی و المسانید، تحقیقِ: عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة.
5
6. ابنمنظور، محمد مکرم (1424ق)، لسان العرب، بهتحقیقِ عامر احمد حیدر، بیروت، دار الکتب العلمیة.
6
7. ابوداود، سلیمان بن الاشعث (بیتا)، سنن ابی داود، ریاض، مکتبة المعارف.
7
8. احسایی، ابنابیجمهور، محمدبنعلی (1405ق)، عوالی اللئالی العزیزیة، قم، دار سید الشهداء للنشر.
8
9. اردبیلی، احمدبنمحمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، چهاردهجلدی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
9
10. اصفهانی، محمدحسین کمپانی (1418ق)، حاشیة کتاب المکاسب، قم، أنوار الهدی.
10
11. امامی، سیدحسن (1383)، حقوق مدنی، ج1، تهران، اسلامیة.
11
12. الأنصاری، شیخ الإسلام زکریا (1422ق)، أسنی المطالب فی شرح روض الطالب، تحقیقِ محمد تامر، بیروت، دار الکتب العلمیة.
12
13. انصاری، مرتضیبنمحمدامین (1415ق)، المکاسب، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
13
14. ایروانی، باقر (1427ق)، دروس تمهیدیة فی الفقه الإستدلالی علی المذهب الجعفری، قم، دار الفقه للطباعة والنشر، چاپ دوم.
14
15. بحرانی، یوسفبناحمد (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
15
16. البخاری، محمدبناسماعیل (1424ق)، صحیح بخاری، بیروت، دار ابن حزم.
16
17. البهوتی، منصوربنیونس (1425ق)، الروض المربع شرح زاد المستقنع، تحقیقِ عماد عامر، القاهرة، دار الحدیث.
17
18. ترمذی، محمدبن عیسی (بیتا)، سنن الترمزی، ریاض، مکتبة المعارف.
18
19. حر عاملی، محمدبنحسن (1409ق)، وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسه آلالبیت:.
19
20. خمینی، سیدروحاللّه موسوی (1421ق)، کتاب البیع، پنججلدی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی1.
20
21. خوانساری، سیداحمدبنیوسف (1405ق)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، هفتجلدی، قم، اسماعیلیان.
21
22. خوئی، ابوالقاسم (1412ق)، مصباح الفقاهة، بیروت، دارالهادی.
22
23. _____________ (1422ق)، مصباح الأصول، قم، موسسة إحیاء آثار السید الخوئی.
23
24. الدسوقی، شمسالدین محمد عرفة (بیتا)، حاشیة الدسوقی، قاهره، دار إحیاء الکتب العربیة.
24
25. زبیدی، سیدمحمدمرتضی حسینی(1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیستجلدی، بیروت، دار الفکر.
25
26. الزرکلی، خیرالدین (1999م)، الأعلام، بیروت، دار العلم للملایین.
26
27. سعدی، ابوجیب (1419ق)، موسوعة الإجماع فی الفقه الإسلامی، دمشق، دار الفکر.
27
28. السیوطی، جلالالدین عبدالرحمن ابوالفضل (1420ق)، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، بهتحقیقِ عرفان العشا حسونه، بیروت، دارالفکر.
28
29. شوشتری، محمدتقی (1406ق)، النجعة فی شرح اللمعة، تهران، کتابفروشی صدوق.
29
30. شهید ثانی (زینالدینبنعلی) (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة.
30
31. شیخ صدوق (محمدبنعلیبنبابویه) (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، چهارجلدی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
31
32. شیخ طوسی، محمدبنحسن (1390)، الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
32
33. _____________ (1407ق)، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
33
34. _____________ (1407ق)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
34
35. _____________ (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
35
36. طباطبائی، سیدعلیبنمحمد (1418ق)، ریاض المسائل، شانزدهجلدی، قم، مؤسسۀ آلالبیت:.
36
37. العسقلانی، احمدبنعلی (1419ق)، فتح الباری بشرح صحیح البخاری، تحقیقِ عبدالعزیز بن باز، قاهره، دار الحدیث.
37
38. علامه حلی (حسنبنیوسف) (بیتا)، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث.
38
39. الغمراوی، محمد الزهری (1416ق)، السراج الوهاج علی متن المنهاج، بیروت، دارالکتب العلمیة.
39
40. فاضل لنکرانی، محمد موحدی (1430ق)، دراسات فی الأصول، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار:.
40
41. فراهیدی، خلیلبناحمد (1410ق)، کتاب العین، قم، هجرت.
41
42. فیومی، احمدبنمحمد مقری (بیتا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، یکجلدی، قم، منشورات دار الرضی، چاپ نخست.
42
43. قیلوبی، شهابالدین احمدبناحمد (بیتا)، حاشیة قلیوبی و عمیرة علی شرح جلال الدین المحلی، القاهرة، دار احیاء الکتب العربیة.
43
44. کاتوزیان، ناصر (1381)، حقوق مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا.
44
45. کلینی، ابوجعفر محمدبنیعقوب (1429ق)، الکافی، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، چاپ نخست.
45
46. مجلسی اول، محمدتقی (1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، سیزدهجلدی، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور.
46
47. مجلسی دوم، محمدباقر (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول:، تصحیحِ سیدهاشم رسولی، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
47
48. _____________(1406ق)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، قم، انتشارات کتابخانه آیتاللّه مرعشی نجفی.
48
49. محقق حلّی (جعفربنحسن) (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان.
49
50. مرعشی نجفی، شهابالدین (1415ق)، القصاص علی ضوء القرآن و السنة، قم، انتشارات کتابخانه آیتاللّه مرعشی نجفی.
50
51. المرغینانی، برهانالدین (1415ق)، الهدایة شرح البدایة، تحقیقِ أیمن صالح شعبان، القاهرة، دار الحدیث.
51
52. مسلم بن الحجاج (1422ق)، صحیح مسلم، قاهره، دار إبن رجب.
52
53. مغربی، ابوحنیفه (نعمانبنمحمد تمیمی) (1385ق)، دعائم الإسلام، دوجلدی، قم، مؤسسه آلالبیت:.
53
54. مغنیه، محمدجواد (1379)، فقه الإمام جعفر الصادق7، قم، انصاریان.
54
55. میرزای قمی، ابوالقاسمبنمحمدحسن (1378)، قوانین الأصول، تهران، مکتبة العلمیة الإسلامیة.
55
56. نراقی، احمدبنمحمدمهدی (1375)، عوائد الأیام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
56
57. النسائی، احمدبنشعیب (بیتا)، سنن النسائی، ریاض، مکتبة المعارف.
57
58. نوری، سیدمسعود (1379)، «بیع با ثمن شناور از دیدگاه فقه»، نامه مفید، دورۀ 6، ش2.
58
59. النووی،
59
یحییبنشرف أبوزکریا (1422ق)، شرح صحیح مسلم، تحقیقِ عرفان حسونه، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
60
60. النیشابوری، أبوعبدالله محمدبنعبدالله الحاکم (1424ق)، معرفة علوم الحدیث و کمیة أجناسه، تحقیقِ احمد بن فارس، بیروت، دار ابن حزم.
61
ORIGINAL_ARTICLE
حرمت غیبت مخالف
یکی از دغدغههای اساسی بشرِ امروز مقولات اخلاقی (اعم از اخلاق فردی و اجتماعی) است. بسیاری از مشکلات، اختلافات و نابسامانیهای جوامع بشری ناشی از فقدان آن است. یکی از این مقولات اخلاقی «غیبت» است که مباحث فراوانی را دربر دارد. صاحبنظران دربارۀ قلمرو غیبتِ حرام اختلاف دارند. مشهور فقیهان امامیه بر این باورند که غیبت غیرِشیعۀ اثناعشری جایز است. این نوشتار، نخست، ادلۀ هفتگانۀ شیعۀ قائل به جواز را بررسی و نقد کرده است؛ سپس، ادلهای را اقامه کرده است بر حرمت غیبت مطلق مسلمان، اعم از فرقههای مختلف شیعه و مسلمانان اهل سنت، بهجز ناصبی و غالی.
https://jf.isca.ac.ir/article_64886_f934a20f3edab1aaf27347543a0d5736.pdf
2016-09-22
111
134
10.22081/jf.2016.64886
غیبت
مؤمن
مخالف
ناصبی
غالی
حرمت
جواز
محمد
زروندی رحمانی
m_zarvandi@miu.ac.ir
1
استادیار جامعة المصطفی العالمیه
AUTHOR
1. ابنحجر الهیثمی، أحمدبنمحمدبنعلی (1417ق/1997م)، الصواعق المحرقة علی اهل الرفض و الضلال و الزندقة، تحقیقِ عبدالرحمن بن عبدالله الترکی و کامل محمد الخراط، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ نخست.
1
2. ابننجیم الحنفی، زینالدین (2010م)، البحر الرائق شرح کنز الدقائق، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم.
2
3. اراکی، شیخ محمدعلی (1413ق)، المکاسب المحرمة، قم، مهر، چاپ نخست.
3
4. اردبیلی، احمدبنمحمد (1364ق)، مجمع الفائده و البرهان، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، قم.
4
5. امینی (علامه)، عبدالحسین (1430ق)، گزیدهای جامع از الغدیر، تلخیص، ترجمه و تحقیقِ محمدحسن شفیعی شاهرودی، قم، میراث نبوت.
5
6. انصاری، مرتضی (1411ق)، کتاب المکاسب، قم، منشورات دارالذخائر، چاپ نخست.
6
7. ایروانی الغروی، میرزا علی (1421ق)، حاشیة المکاسب، قم، دار ذوی القربی.
7
8. بحرانی، الشیخ یوسف (1408ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهره، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
8
9. حرعاملی، محمدبنالحسن (1410ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث.
9
10. الخادمی، أبوسعید محمدبنمحمد (1348ق)، بریقة محمودیة، قاهره، مطبعة مصطفی البابی الحلبی.
10
11. خوئی، ابوالقاسم (1413ق)، موسوعة الإمام الخوئی، قم، مؤسسة احیاء آثار الإمام الخوئی، چاپ دوم.
11
12. الدویش، أحمد بن عبدالرزاق (1426ق)، فتاوی اللجنة الدائمة للبحوث العلمیّة و الإفتاء (ج3، فتوای شماره 3008)، ریاض، دار المؤید للنشر والتوزیع.
12
13. سبحانی، شیخ جعفر (1424ق)، المواهب فی تحریر أحکام المکاسب، قم، مؤسسة الإمام الصادق7.
13
14. السبکی، تقیالدین علیبنعبدالکافی (1413ق)، فتاوی السبکی، بیروت، دارالمعرفة.
14
15. سیواسی، کمالالدین محمدبنعبدالواحد (1424ق)، شرح فتح القدیر، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم.
15
16. شهید اول (محمدبنمکی العاملی) (1399ق)، القواعد و الفوائد، تحقیقِ السید عبد الهادی الحکیم، قم، منشورات مکتبة المفید، چاپ نخست.
16
17. طباطبائی یزدی، السید محمدکاظم (1425ق)، العروة الوثقی، قم، اسماعیلیان، چاپ ششم.
17
18. قشیری النیشابوری، ابوالحسین مسلمبنالحجاج (1412ق)، صحیح مسلم، قاهره، دارالحدیث.
18
19. قمی،شیخ عباس،(1385ش)انتشارات اسوه،قم .
19
20. کلینی،محمدبنیعقوببناسحاق (1429ق)، الکافی، قم، دارالحدیث، چاپ نخست.
20
21. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم.
21
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فقهی حکم ساختن بنای بلندتر از کعبه در اطراف آن
کعبۀ مکرمه نماد اسلام است، اسلامی که «یَعلو و لا یُعلی علیه» است. این برتری اسلام در شکوه و اعتلای کعبه جلوهگری میکند. باوجوداین، امروزه ساخته شدن بناهای مرتفع و مشرفبه کعبه از شکوه آن میکاهد. گروهی از فقیهان شیعه به کراهت و گروهی به حرمتِ ساخت چنین بناهایی فتوا دادهاند. باوجود روایات پرشمارِ بازدارنده از ساخت بنای بلندتر از کعبه در کتب اهل سنت، که بعضی از آن روایات بنابر مسلک خود ایشان صحیح است، ظاهراً کسی از فقیهان اهل سنت به این مسئله نپرداخته است. بررسی ادلۀ عام و مطلق جاری در مسئله و روایات خاصِ بازدارنده از ساختن بنای مشرفبه کعبه، جایی برای تردید در کراهت ساختِ چنین بناهایی باقی نمیگذارد. هرچند حکم اولیِ ساخت چنین بناهایی کراهت است ولی لزوم رعایت مکروهات و مستحبات در حرم امن الهی دربارۀ خودِ کعبه، که اعظم شعائر الهی است، با تأکید بیشتری نیز همراه خواهد بود. حکومتی که مدعیِ اسلامی بودن است، مسئولیت سنگینتری دربرابر این حکم دارد.
https://jf.isca.ac.ir/article_64887_765a7a7fb2f9bf5954d3babb92efecd8.pdf
2016-09-22
135
158
10.22081/jf.2016.64887
کعبه
بنای مرتفع
تعظیم شعائر
کراهت
مهدی
عبدی
abdi.mahdi72@yahoo.com
1
مدرس حوزه علمیه قم . طلبه سطح چهار حوزه
AUTHOR
رضا
عندلیبی
rezaandalibi61@yahoo.com
2
مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه حج و زیارت. سطح چهار حوزه. استاد حوزه
AUTHOR
* قرآن کریم
1
1. ابنابیالحدید، عبدالحمیدبنهبةالله (1404ق)، شرح نهج البلاغة لإبن أبی الحدید، قم، مکتبة آیةالله المرعشی النجفی.
2
2. ابنابیشیبه، ابوبکر عبداللهبنمحمدبنابراهیمبنعثمانبنخواستی العبسی (1409ق)، المصنف فی الأحادیث والآثار، ریاض، مکتبة الرشد.
3
3. ابناثیر، مبارکبنمحمد (1367)، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم، اسماعیلیان.
4
4. ابنادریس، محمدبنمنصوربناحمد (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
5
5. ابنحجر عسقلانی، أحمدبنعلیبنحجر ابوالفضل عسقلانی شافعی (1379ق)، فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت، دار المعرفة.
6
6. ابنفارس (احمدبنفارس) (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
7
7. ابنکثیر، ابوالفداء اسماعیلبنعمربنکثیر قرشی (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
8
8. ابنماجه، ابوعبدالله محمدبنیزید قزوینی (1373ق)، سنن ابن ماجة، قاهره، دار إحیاء الکتب العربیة ـ فیصل عیسی البابی الحلبی.
9
9. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دار الصادر.
10
10. احسایی، ابنابیجمهور، محمدبنعلی (1410ق)، الأقطاب الفقهیة علی مذهب الإمامیة، قم، انتشارات کتابخانه آیتاللّه مرعشی نجفی.
11
11. آخوند قمی، غلامرضابنرجبعلی (1428ق)، قلائد الفرائد، قم، مجمع الفکر الإسلامی.
12
12. ازرقی (ابوالولید محمدبنعبداللهبناحمد ازرقی غسانی مکی) (1416ق)، أخبار مکة وما جاء فیها من الآثار، بیروت، دار الأندلس للنشر.
13
13. ازهری، محمدبناحمد (1421ق)، تهذیب اللغة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
14
14. انصاری، مرتضی (1415ق)، کتاب الطهارة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
15
15. _____________ (1416ق)، فرائد الأصول، قم، انتشارات اسلامی.
16
16. بجنوردی، سیدحسنبنآقابزرگ موسوی (1419ق)، القواعد الفقهیة (للبجنوردی)، قم، الهادی.
17
17. بحرانی، آل عصفور، یوسفبناحمدبنابراهیم (1405ق)، الحدائق الناضرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
18
18. تبریزی، جواد (1381ق)، التهذیب فی مناسک العمرة و الحج، قم، دار التفسیر.
19
19. جوادی آملی، عبدالله (1404ق)، خمس رسائل، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
20
20. حاکم، ابوعبدالله محمدبنعبدالله نیشابوری (1411ق)، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دار الکتب العلمیة.
21
21. حر عاملی، محمدبنحسن (1409ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آلالبیت:.
22
22. خوئی، سیدابوالقاسم موسوی (1418ق)، موسوعة الإمام الخوئی، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
23
23. ذهبی، شمسالدین أبوعبدالله محمدبناحمد (1405ق)، سیر أعلام النبلاء، بیروت، مؤسسة الرسالة.
24
24. روحانی، سیدصادق حسینی روحانی (1413ق)، فقه الصادق7، قم، دار الکتاب.
25
25. زحیلی، محمدمصطفی (1427ق)، الوجیز فی أصول الفقه الإسلامی، دمشق، دار الخیر للطباعة والنشر والتوزیع.
26
26. زنجانی، سیدموسی شبیری (1419ق)، کتاب نکاح (زنجانی)، قم، مؤسسه پژوهشی رایپرداز.
27
27. سبزواری، سیدعبدالاعلی (1413ق)، مهذّب الأحکام (للسبزواری)، قم، مؤسسه المنار ـ دفتر حضرت آیتاللّه.
28
28. سند، محمد (1424ق)، قائدة الشعائر الدینیة، بیروت، مؤسسه ام القری للتحقیق و النشر.
29
29. سیستانی، محمدرضا (1437ق)، قبسات من علم الرجال، بیروت، دار المؤرّخ العربی.
30
30. شاهرودی، سیدمحمودبنعلی حسینی (1394ق)، کتاب الحج (للشاهرودی)، قم، انصاریان.
31
31. شهید اول (محمدبنمکی) (1400ق)، القواعد و الفوائد، قم، کتابفروشی مفید.
32
32. _____________ (1414ق)، غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
33
33. شهید ثانی (زینالدینبنعلی) (1413ق)، مسالک الأفهام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة.
34
34. شیخ صدوق (محمدبنعلیبنبابویه) (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
35
35. _____________ (1385ق)، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری.
36
36. شیخ طوسی (ابوجعفر، محمدبنحسن) (1407ق الف)، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
37
37. _____________ (1407ق ب)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
38
38. _____________ (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
39
39. _____________ (1420ق)، فهرست کتب الشیعة و أصولهم، قم، مکتبة المحقق الطباطبائی.
40
40. شیخ مفید (محمدبنمحمدبننعمان عکبری) (1413ق)، المقنعة، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
41
41. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1362)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
42
42. صدر، محمد باقر (1418ق)، دروس فی علم الأصول، قم، انتشارات اسلامی.
43
43. صیمری، مفلحبنحسن (حسین) (1420ق)، غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار الهادی.
44
44. طباطبائی، سیدعلی (1377ق)، ریاض المسائل (ط ـ القدیمة)، قم، مؤسسه آلالبیت:.
45
45. طریحی، فخرالدینبنمحمد (1375ق)، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی.
46
46. عاملی، محمدبنعلی موسوی (1411ق)، مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام، بیروت، مؤسسه آلالبیت:.
47
47. علامه حلی (حسنبنیوسفبنمطهر اسدی) (1412ق)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة.
48
48. _____________ (1413ق)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
49
49. _____________ (1414ق)، تذکرة الفقهاء (ط ـ الحدیثة)، قم، مؤسسه آلالبیت:.
50
50. _____________ (1410ق)، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
51
51. عمیدی، سیدعمیدالدینبنمحمد اعرج حسینی (1416ق)، کنز الفوائد فی حل مشکلات القواعد، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
52
52. فاضل هندی، محمدبنحسن (1416ق)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
53
53. فاکهی، أبوعبدالله محمدبناسحاقبنعباس مکی فاکهی (1414ق)، أخبار مکة فی قدیم الدهر وحدیثه، تحقیقِ دکترعبدالملک عبدالله دهیش، بیروت، دار خضر.
54
54. فخرالمحققین (محمدبنحسنبنیوسف) (1387ق)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم، اسماعیلیان.
55
55. فراهیدی، خلیلبناحمد (1409ق)، کتاب العین، قم، دار الهجره.
56
56. فیومی، احمدبنمحمد (1414ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، دار الهجره.
57
57. قمّی، سیدحسن طباطبایی (1415ق)، کتاب الحج، قم، مطبعة باقری.
58
58. کلینی، ابوجعفر، محمدبنیعقوب (1407ق)، الکافی (ط ـ الإسلامیة)، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
59
59. کوفی، فراتبنابراهیم (1410ق)، تفسیر فرات الکوفی، تهران، وزارت ارشاد اسلامی.
60
60. مجلسی، محمدباقربنمحمدتقی (1406ق)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، قم، کتابخانه آیةالله مرعشی نجفی.
61
61. _____________ (1403ق)، بحار الأنوار (ط ـ بیروت)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
62
62. محقق حلی (نجمالدین، جعفربنحسن) (1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیة.
63
63. _____________ (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان.
64
64. محقق داماد، سیدمصطفی (1406ق)، قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
65
65. محقق کرکی (علیبنحسین) (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آلالبیت:.
66
66. مدنی، علیخانبناحمد (1384ق)، الطراز الأول، مشهد، مؤسسه آلالبیت: لإحیاء التراث.
67
67. مراغی، سیدمیرعبدالفتاحبنعلی حسینی (1417ق)، العناوین الفقهیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
68
68. مرتضی زبیدی، محمدبنمحمد (1414ق)، تاج العروس، بیروت، دار الفکر.
69
69. مزی، یوسفبنعبدالرحمنبنیوسف (1400ق)، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، بیروت، مؤسسة الرسالة.
70
70. مظفر، محمدرضا (1375ق)، أصول الفقه، قم، اسماعیلیان.
71
71. منتظری، حسینعلی (1409ق الف)، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، قم، نشر تفکر.
72
72. _____________ (1409ق ب)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمۀ محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، قم، مؤسسه کیهان.
73
73. _____________ (1415ق)، دراسات فی المکاسب المحرمة، قم، نشر تفکر.
74
74. نائینی، محمدحسین (1376ق)، فوائد الأصول، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
75
75. نجاشی، احمدبنعلی (1365)، رجال النجاشی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
76
76. نجمالدین حلی (نجمالدین جعفربنزهدری) (1428ق)، إیضاح ترددات الشرائع، قم، انتشارات کتابخانه آیةالله مرعشی نجفی.
77
77. نراقی، مولی احمدبنمحمدمهدی (1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسه آلالبیت:.
78
78. نوری، حسینبنمحمدتقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسة آلالبیت: لإحیاء التراث.
79
79. النووی، أبوزکریا محییالدین یحییبنشرف (1392ق)، المنهاج شرح صحیح مسلم بن الحجاج، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
80
80. همدانی، آقارضابنمحمدهادی (1416ق)، مصباح الفقیه، قم، مؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث و مؤسسة النشر الإسلامی.
81
ORIGINAL_ARTICLE
خلاصةالمقالات
https://jf.isca.ac.ir/article_64890_3c2b1f2c2f5624326836e0260ef36433.pdf
2016-09-22
159
168
10.22081/jf.2016.64890
محمدحسین
حکمت
hikmet2057@gmail.com
1
پژوهشگاه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
Abstracts of articles ,edited by Mohammad Reza Zafari
https://jf.isca.ac.ir/article_65662_239ca8c86ac27772680416e6d7b1c2ad.pdf
2016-09-22
169
176
10.22081/jf.2016.65662
محمدرضا
ظفری
zafari6@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه پیام نور
AUTHOR