TY - JOUR ID - 72935 TI - نقد ادله عقلی و نقلی وجوب خمس در افزایش قیمت ناشی از کاهش غیرمتعارف ارزش پول ملی JO - فقه JA - JF LA - fa SN - 1735-3181 AU - شوشتری, مهدی AU - حیدری خورمیزی, سیدمحمد AU - گلپایگانی, انسیه AD - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق دانشکده الهیات مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی، قم، ایران. AD - دانش‌آموخته سطح سه جامعةالزهراء، قم، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 29 IS - 110 SP - 127 EP - 151 KW - خمس KW - تورم KW - کاهش ارزش پول KW - ارتفاع قیمت سوقیه DO - 10.22081/jf.2022.61574.2347 N2 - کاهش ارزش پول و پیامدهای آن از موضوعات مبتلابه جامعه است و فقهای امامیه درباره محاسبه این مهم در خمس نظرات متفاوتی دارند. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و با بررسی آثار فقهای امامیه، ادله وجوب خمس در ارتفاع قیمت سوقیه ناشی از کاهش ارزش پول ملی را احصاء نموده که عبارتند از: مثلی‌بودن پول و عدم‌جبران کاهش ارزش آن، ربابودن جبران کاهش ارزش پول، خارج‌بودن تورم از اراده طرفین، خلاف‌عدل‌وانصاف‌بودن محاسبه سقوط ارزش پول، جهالت بر میزان کاهش ارزش، خلاف‌اصل‌عملی‌بودن و خلاف‌ادله‌نقلی‌بودن محاسبه کاهش ارزش پول در خمس. نگارندگان در نقد این ادله، حفظ ارزش و قیمت پول را لازم دانسته‌اند، ربادانستن جبران کاهش ارزش پول را با مقاصد شریعت درباره ربا منافی دانسته‌اند، اراده یا عدم‌اراده را برای لزوم جبران کاهش ارزش پول مؤثر ندانسته‌اند، و برآنند که عرف نیز جبران کاهش ارزش پول را عادلانه و منصفانه می‌داند و جهالت بر مقدار کاهش ارزش پول نیز قابل‌حل است، چراکه هنگام وجود اماره نوبت به تمسک به اصول عملیه نمی‌رسد و ادله نقلیه ذکرشده قابل‌توجیه است. لذا ادله بیان‌شده بر وجوب خمس کافی نیست. UR - https://jf.isca.ac.ir/article_72935.html L1 - https://jf.isca.ac.ir/article_72935_d76242e5f472b9aa360dc27ab3a5df32.pdf ER -