TY - JOUR ID - 67882 TI - بررسی فقهی پدیدۀ شرخری با نگاهی به قانون مجازات اسلامی ایران JO - فقه JA - JF LA - fa SN - 1735-3181 AU - نوری, سمیه AU - سالارزائی, امیرحمزه AU - مختاری افراکتی, نادر AD - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان AD - استاد دانشگاه سیستان‌وبلوچستان، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی AD - گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 26 IS - 98 SP - 27 EP - 48 KW - شرخری KW - تنزیلِ چک KW - فروش سفته KW - ربای قرضی KW - فروش دِین DO - 10.22081/jf.2019.67882 N2 - واگذاری چک و سفته به‌منزلۀ سند بدهکاری، زمینۀ مشاغلی چون شرخری را فراهم آورده است. شرخر با خریداری مبلغ اسمی چک و سفتۀ وصول‌نشده از طلبکار به مبلغی کمتر و با اعمال راهکارهای قانونی یا غیرقانونی به وصول مبلغ مندرج در چک و سفته اقدام می‌کند. مابه‌التفاوت مبلغ خریداری چک و سفته با مبلغ اسمی این اوراق، که مورد مطالبۀ شرخر است، زمینه‌ساز تضارب فتواها در این مسئله است. پدیدۀ شرخری در مواردی با ارتکاب رفتارهای ناشایست شرخر نیز همراه است. همین امر منجر به خلط مبحث در تبیین این پدیده گردیده و اهمیت پژوهش در این موضوع را دوچندان می‌کند. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی، ضمن بررسی فتواهای مطرح‌شده چنین ارزیابی می‌کند که تحقیق دربارۀ این پدیده با تمایز معاملۀ شرخر از شیوه‌های انتخابی او در راستای استیفای دین میسر خواهد بود. بنابراین با امعان‌نظر به اختیار الزام بدهکار به پرداخت تمامی بدهی، مستند به قول مشهور فقیهان، عدم جریان ربای قرضی و ربای معاملی در این مورد تقویت‌کنندۀ این الزام خواهد بود؛ ضمن اینکه به‌دلیل جرم‌انگاری‌نشدن این پدیده، رفتار شرخر صرفاً زمانی قابل پیگیرد قانونی است که به رفتارهایی مانند تهدید دست بزند. UR - https://jf.isca.ac.ir/article_67882.html L1 - https://jf.isca.ac.ir/article_67882_64764dd58ac23a42060cc535d90f9a19.pdf ER -