TY - JOUR ID - 3265 TI - واقع‏نگرى، نقطه عطفى در روش اجتهادى محقق بهبهانى JO - فقه JA - JF LA - fa SN - 1735-3181 AU - مرتضوی, سید ضیاء AD - دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى. Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 21 IS - 79 SP - 26 EP - 44 KW - وحید بهبهانى KW - روش اجتهاد KW - موضوع‏شناسى KW - عرف KW - تقیه DO - 10.22081/jf.2015.3265 N2 - از ویژگى‏هاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقع‏گرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، مى‏باشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این رویکرد، طیف گسترده‏اى از مسائل را در بر مى‏گیرد; از لزوم سازگارى استنباط با الزامات عقلى و عقلایى تا لزوم سازگارى با امور عینى و حسى و طبیعى، و نیز شناخت الزامات عرفى و مقتضیات زندگى اجتماعى، و از بهره‏گیرى از واقعیات تاریخى متنوع در شناخت مفاد روایات و جمع میان ادله تا استناد به سیره دامنه‏دار مسلمین و سیره شیعیان و نیز جایگاه و سیره اهل بیت )ع(، و از توجه به قلمرو موضوعات و استناد به آن تا شناخت تاریخى موارد تقیه، و از تأکید بر انصراف واژگان به معانى عرفى تا اعتقاد به ضعف نسبى اعتبار مکاتبات، و از شناخت ویژگى راوى تا ویژگى تعلق حکم به بانوان. دامنه گزارش و تحلیل هر آنچه وى به دست داده، بسى گسترده است; اما آنچه در این مقاله آمده، تنها گزارشى کلى و اجمالى از این رویکرد در نه محور و به دست دادن نمونه‏هایى از آن در هر محور است. UR - https://jf.isca.ac.ir/article_3265.html L1 - https://jf.isca.ac.ir/article_3265_bd59051fdbac482695d4a8a038447c7f.pdf ER -